بررسي تطبيقي نظام راهبردي طراحي مسكن انعطاف‌پذير در غرب و ايران

اصل انعطاف‌پذيري به‌عنوان توانمندي محيطي، جهت پاسخگويي به استفاده‌هاي مختلفي كه با اهداف گوناگون مردم سازگار باشد، از جمله رويكردهاي قابل توجه در معماري مسكن است. در معماري غرب اين موضوع پس از جنگ جهاني اول، به‌صورت گسترده و با ساختاري سازمان‌يافته، مطرح شد. اين در حالي است كه در معماري ايران، اين موضوع به صورت ذاتي و كاملاً خودباورانه در مسكن سنتي هويدا است، متأسفانه به دليل عدم شناخت كافي در مورد اين اصل و دلايل استفاده از آن در مسكن سنتي، انعطاف‌پذيري در باور عموم، به‌عنوان ابداعات مدرن غربي شناخته شد؛ و با پديده‌ جهاني شدن، نمود غربي آن در زندگي و معماري ايرانيان معاصر رسوخ كرده‌، كه حتي باعث تغيير در سبك زندگي مردم ايران شده است. اين پژوهش با روشي توصيفي تحليلي از هر حيث كاربردي با استفاده از بررسي تطبيقي، با مقايسه‌ عوامل ايجاد مسكن انعطاف‌پذير، گونه‌شناسي و عناصر سازنده‌ فضاي معماري مسكوني انعطاف‌پذير در غرب و ايران، مشخص مي‌نمايد كه انعطاف‌پذيري در مسكن سنتي ايران با تكيه بر نيازها، توانايي‌ها و دانش زمان خود داراي اصالت بوده و  كاملاً مطابق با معيارهاي طرح شده زمان معاصر كه ديدگاه غربي ادعاي آن را دارد، است. مهم‌ترين تفاوت در بين اين دو، مقوله حريم مي‌باشد، كه استفاده از ساختارهاي طراحي غربي در بستر ايراني، اين موضوع را ناديده گرفته است، همين موضوع باعث تغيير در سبك زندگي ايرانيان در پي تقليد از سبك معماري غربي، بدون اطلاع از چنين قابليتي در معماري ايراني است؛ كه مي‌توان با درك اين موضوع، اين بعد اجتماعي مسكن (حريم) را در مجموعه انعطاف‌پذيري در نظر گرفت تا شاهد غناي هرچه بيشتر اين مفهوم در كالبد معماري ايران باشيم