معافيت منطقه آزاد چابهار از تحريم‌هاي ايالات‌متحده: ابعاد، امكانها و محدوديت‌ها

Chabahar Free Zone Exemption from US Sanctions: Dimensions, Opportunities, and Limitations

مقاله حاضر، آثار معافيت بندر چابهار از تحريم‌هاي اعمالي ايالات‌متحده عليه ايران پس از خروج اين كشور از برجام را موردبررسي قرار مي‌دهد. براين مبنا، پرسش كليدي مقاله حاضر، عبارت از اين است كه معافيت چابهار از تحريم‌هاي يك‌جانبه ايالات‌متحده، چه تأثيراتي بر توسعه اين منطقه و نقش آن در ديپلماسي اقتصادي و مبادلات تجاري ايران بر جاي گذارده است؟ فرضيه‌اي كه در پاسخ به اين پرسش طراحي‌شده، عبارت از اين است كه با توجه به نظام پيچيده و درهم‌تنيده تحريم‌هاي ايالات‌متحده، دشواري‌هاي فراوان اقتصاد ايران در تعامل با زنجيره‌هاي كالايي، اطلاعاتي و مالي اقتصاد جهاني، دورافتادگي چابهار از كانون‌هاي اصلي اقتصاد ايران و همچنين افزايش ريسك حضور و سرمايه‌گذاري شركت‌هاي بين‌المللي در ايران، آثار معافيت منطقه آزاد چابهار بر توسعه اقتصادي آن و افزايش نقش چابهار در اقتصاد ملي بسيار ناچيز بوده است. اين پژوهش با بهره‌گيري از روش‌هاي پژوهش كمي و كتابخانه‌اي انجام شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه عليرغم تبليغات وسيعي كه در مورد تأثيرات معافيت اعطايي صورت گرفته است، نه‌تنها منتج به توسعه اين منطقه و ارتقاي نقش آن در اقتصاد ملي ايران نشده است؛ بلكه برعكس، تحريم‌ها باعث شده روند توسعه طبيعي منطقه كه پس از اجرايي شدن برجام با توافق سه‌جانبه ايران، هند و افغانستان آغازي دوباره يافته بود، با مشكلات اساسي مواجه گردد.

This t article examines the effects of the Chabahar Port exemption from US sanctions on Iran after leaving Joint Comprehensive Plan of Action. Therefore, the key question in this article is: what impacts the Chabahar exemption from unilateral US sanctions have on the development of this region and its role in Iran's economic diplomacy and trade? The hypothesis is that: given the complex and intertwined system of US sanctions, the Iranian economy facing many difficulties interacting with the global economy supply chain on commodity, information and financial exchanges. Chabahar's distance from the main centers of Iran's economy and increased risk of the presence and investment of international corporations in Iran, the impact of this region's exemption on its economic development and Chabahar's increasing role in the national economy have been negligible. This study was carried out using qualitative research methods. The sanctions have caused major problems in the region's natural development process, which had been restarted following the implementation of the trilateral agreement among Iran, India and Afghanistan