تعهد به ترميم منابع و تأسيسات آبي و جبران خسارت زيان‌ديگان پس از مخاصمات مسلحانه در حقوق بين‌الملل

Obligation to Restoration of Water Resources and Facilities and Compensation of Damaged after Armed Conflicts in International Law

در پي روند فزاينده كم‌يابي آب در جهان، رقابت بر سر دستيابي بيشتر به آب ميان كشورها فزوني يافته‌است. چنان‌كه آب گاهي به منشأيي براي بروز تعارضات بين‌المللي بدل مي‌شود. از طرفي، آب و تأسيسات آبي همواره در جنگ‌ها به عنوان سلاح و يا به عنوان اهداف نظامي مورد استفاده قرار گرفته‌اند. پيشگيري از جنگ‌هاي آبي موضوع قواعد حقوقي توسل به زور است و حفاظت از منابع آب در حين مخاصمات در حقوق بشردوستانه بين‌المللي مورد نظر واقع شده‌است. در مرحله پس از مخاصمات مسلحانه، مشكلاتي از قبيل آسيب به زيرساخت‌هاي آبي، آلودگي آب‌ها و عدم دسترسي به آب آشاميدني سالم مردم مناطق جنگ‌زده، نه‌ تنها موجوديت و كيفيت منابع آبي را خدشه‌دار مي‌‌كند بلكه مي‌تواند به طرق مختلف صلح و امنيت بين‌المللي را تهديد نمايد. بنا به اهميت حفاظت از منابع آبي پس از جنگ‌ها در امر صلح‌سازي و نبود قواعد حقوقي صريح در اين موضوع، پرسش اصلي تحقيق آن است كه مهم‌ترين تعهدات حقوق بين‌الملل در موضوع ترميم منابع و تأسيسات آبي پس از مخاصمات مسلحانه و جبران خسارت قربانيان چيست؟ نتيجه برآمده از مطالعات توصيفي- تحليلي نگارندگان مؤيد آن است كه حقوق بين‌الملل در اين زمينه هرچند تا كنون به قواعد خاص و مقررات تفصيلي دست نيافته است ليكن با خلأ مواجه نبوده و مي‌توان به مدد اصول و موازين عام حقوق بين‌الملل موضوعه، تعهدات و سازكارهايي را به منظور بازسازي مناطق آسيب‌ديده و پاسخگويي در مقابل قربانيان جنگ استنباط نمود.

Due to the increasing process of water shortage in the world, State’s competition for more access to water has increased; as water has sometimes been a source of international conflicts. On the other hand, water and water facilities have always been used as weapons or as military targets in wars. The issues of preventing water wars have been indirectly addressed by the legal rules on the use of force and the protection of water resources during armed conflicts have been sought in international humanitarian law. In the post armed conflicts, problems such as damage to water infrastructures, pollution of waters and lack of access to safe drinking water in war-affected areas, threaten not only the availability and quality of water resources, but also, they can threat international peace and security in different ways. Due to the importance of conserving water resources for peacekeeping in post-war stage and the lack of explicit legal rules in this regard, the main question of this research is that what is the most international law obligations about restoration of water resources and facilities after armed conflicts and compensation for victims? The result of the descriptive-analytical studies of the authors shows that international law has no legal vacuum in this regard and mechanisms and rules for reconstruction of damaged areas and accountability to war victims can be deduced from the principles and rules of applicable international law.