مطالعه جامعه شناختي عادت واره هاي متعارض با الزامات نهادي علم در پژوهش هاي علوم انساني

هدف پژوهش اكتشافي، توصيفي و تفسيري حاضر تبيين چرايي و پيامدهاي پيدايش عادت واره هاي متعارض با الزامات نهادي علم در ميان پژوهش گران علوم انساني از منظر مشاركت كنندگان در تحقيق است. بدين منظور، 35 نفر عضو هييت علمي و دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه علامه طباطبايي، در قالب نمونه گيري هدفمند انتخاب و فرايند نمونه گيري از آنها تا رسيدن به مرحله اشباع ادامه يافته است. داده ها به كمك مصاحبه هاي عميق و نيمه ساختاريافته و گپ وگفت هاي دوستانه، جمع آوري و سپس، تحليل شده اند. به موجب واكاوي مضموني داده ها، عدم انباشت تجربه پژوهشي و ضعف اشتراك دانش در اجتماع علمي، ابهام در استانداردهاي پژوهشي، هزينه هراسي، مضيقه هاي انگيزشي و رواني، دوگانه مطالعه و اقتصاد و تاملات بازانديشانه معرفت شناختي، مضامين شش گانه اي هستند كه عادت واره هاي متعارض با الزامات نهادي علم را در پژوهش هاي علوم انساني تبيين مي كنند. تصميم سازي مستقل از پژوهش و تكانه هاي مديريتي شديد، سياست گذاري پر هزينه، فروكاست سرمايه اجتماعي و احساس استغناي برنامه ريزي از يافته هاي پژوهشي علوم انساني مضاميني هستند كه پيامدهاي حاصل از وجود عادت واره هاي متعارض با الزامات نهادي علم را بازنمايي مي كنند. برداشت تفسيري تر از نوع روابط ميان مضامين برساخت شده نشان مي دهد ناروايي هاي مرتبط با اخلاق پژوهش ذيل مقوله مركزي فقدان اجتماع علمي قابل فهم است؛ بر همين مبنا، تكوين اخلاق علمي موكول به تحقق اجتماع علمي نقش آفرين خواهد بود كه در پي آن اخلاق پژوهشي از سطح ترجيحات شناخت انگارانه فردي خارج و تبديل به امري نهادي، با سويه هاي جامعه شناختي مي گردد. ارتقاء مذكور متضمن پاسداشت بازانديشي هاي معرفت شناختي حول معناي علم و اخلاق پژوهش، تامل پيرامون نسبت ميان علم و جامعه، و بازآفريني هاي ساختاري برآمده از موارد فوق، در مقام سياست گذاري و برنامه ريزي خواهد بود.

no abstract