كاربرد رويكرد آينده پژوهي در تحليل سيستمي پيامدهاي استراتژي مرسوم توانمندسازي اقتصادي زنان سرپرست خانوار استان ايلام

Application of Future Studies Approach in System Analysis of the Consequences of the Common Strategy for the Economic Empowerment of Female Heads of Household of Ilam Province

استراتژي مرسوم توانمندسازي اقتصادي زنان سرپرست خانوار تحت پوشش كميته امداد امام و اداره بهزيستي كه در قالب تامين مالي خرد و اعطاي اعتبارات اندك است، تاثيرات و پيامدهاي مثبت و منفي دارد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحليل ساختاري، به مطالعه و تجزيه و تحليل آراي كارشناسان مورد مطالعه پرداخته است. هدف اصلي اين مقاله شناسايي پيامدهاي مثبت و منفي استراتژي توانمندسازي ذكرشده در مقياس منطقه اي (استاني) و تحليل اثرگذاري و اثرپذيري آنها بر هم است. به منظور گردآوري اطلاعات، ابتدا از روش مصاحبه عميق با 28 نفر از كارشناسان آگاه و خبره در حوزه توانمندسازي زنان در نهادهاي مختلف استان استفاده و اطلاعات كيفي جمع آوري شد و پس از تحليل كيفي داده ها به روش مفهوم سازي و توسعه طبقات و استخراج شاخص ها (تاثيرات مثبت و منفي)، پرسش نامه محقق ساخته ماتريس تحليل متقاطع طراحي شد. از روش مثلث سازي و بهره گيري از اطلاعات اسنادي و كتابخانه اي، مشاهده مستقيم و مصاحبه عميق به منظور اطمينان از اعتبار داده هاي كيفي استفاده شد. پس از طي فاز اول و دوم، پرسش نامه طراحي شده در اختيار خبرگان مورد نظر قرار گرفت و آنها ميزان ارتباط متغيرهاي مورد نظر را در ماتريس متقاطع و در ارتباط متقابل با هم بررسي كردند. براي تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار ميك مك (Micmac) استفاده شده است. نتايج نشان داد كه در آينده مهمترين شاخص هاي مثبت اثرگذار يا تعيين كننده در تحليل سيستمي پيامدهاي استراتژي مرسوم توانمندسازي زنان سرپرست خانوار تحت پوشش دو نهاد حمايتي گفته شده، شامل متغيرهاي «ايجاد اشتغال پايدار»، «دسترسي به منابع»، «افزايش توليد» و «كارآفريني» و در بعد منفي شامل متغيرهاي «هدرروي منابع مالي به دليل سوء مصرف وام ها و نارسايي اعتبارات خرد»، «توجه عمده (و صرفا) نهادها به پرداخت وام» و «افزايش مصرف گرايي هاي كاذب» است كه در قسمت شمال شرقي ماتريس اثر قرار دارند. بر اساس نتايج به دست آمده، برنامه مرسوم توانمندسازي اقتصادي زنان سرپرست خانوار در آينده بايد به نحوي مديريت و ساماندهي شود كه حداقل اثرگذاري منفي و حداكثر آثار مثبت را به همراه داشته باشد. به عبارتي ديگر، سيستم توانمندسازي ذكرشده در آينده بايد به دنبال تقويت و بيشينه كردن آثار و پيامدهاي مثبت ذكرشده و كمينه نمودن اثر منفي گفته شده باشد.

The traditional strategy of economic empowerment of female heads of households in the form of microfinance and credit granting has positive and negative effects and consequences. The present study uses a structural analysis method to study and analyze the opinions of the experts. The main purpose of this paper is to identify the positive and negative Consequences of the empowerment strategy in the regional (provincial) scale and to analyze their influence and dependence. In order to collect information, deep interviewing method with 28 knowledgeable experts in the field of empowerment of women in different institutions of the province was first used and qualitative information was collected and after qualitative analysis of the data by conceptualization and development method Classification and extraction of indicators (positive and negative effects), a researcher-made cross-sectional analysis matrix was designed. Triangulation method and documentary and library information, direct observation and deep interviewing were used to ensure the reliability of qualitative data. After the first and second phases, the designed questionnaires are provided to the experts and they examine the relationship between the variables in the cross-sectional matrix and the interrelationship between them. Micmac software has been used to analyze the data. The results showed that in the future, the most important positive indicators for the system analysis of the consequences of the traditional strategy of empowerment of female headed households were "job creation", "access to resources", "increase in production" and "entrepreneurship" and in the dimension Negative include the variables of "waste on financial resources due to misuse of loans and microfinance", "major attention (and merely) of institutions to pay loans" and "increased false consumerism".