بررسي علل بحران‌هاي اجتماعي ايران در جنگ جهاني اول با نگاه به مطبوعات

جنگ جهاني اول براي مردم ايران گرفتاري‌هاي بي‌شماري را در پي داشت؛ مناطق وسيعي از كشور در اثر جنگ تخريب شد، ده‌ها هزار نفر دچار قحطي شدند و يا بر اثر بيماري از بين رفتند. در پي اين شرايط، ناامني و قتل و غارت‌هاي روزانه در همۀ مناطق كشور به امري عادي در طول جنگ تبديل شد. اين بحران‌هاي اجتماعي از علل داخلي و خارجي نشأت گرفته بود. در اين پژوهش، با بررسي بحران‌هاي اجتماعي ايران در دورۀ مورد بحث و براساس روش توصيفي ـ تحليلي، ريشه‌ها و علل واقعي اين بحران‌ها بر پايۀ بررسي مطبوعات و روزنامه هاي آن روزگار، واكاوي و مورد مدّاقه قرارگرفته است. بر اين اساس، نگارندگان در پي پاسخ به اين سؤال هستند كه چه عواملي در شكل گيري بحران‌هاي اجتماعي ايران، در جنگ جهاني اول نقش داشته است؟ نتايج حاكي است برخلاف ديدگاه برخي از محقّقان، عوامل داخلي ازجمله دولت، محتكران و خبّازخانه‌ها در شكل گيري و تشديد بحران‌هاي اجتماعي ايران در جنگ جهاني اول، نقش مهم تر و مخرّب تري داشتند؛ هرچند كه نمي توان نقش دول متجاوز خارجي را در اين بحران‌ها ناديده گرفت.