مدل‌سازي رياضي شبكه زنجيره تأمين پايدار در وضعيت عدم قطعيت و حل آن با استفاده از الگوريتم‌هاي فراابتكاري

هدف: در سال‌هاي اخير نگراني‌هاي جهاني در خصوص مسائل زيست‌محيطي و اجتماعي، باعث شده است كه مصرف‌كنندگان، سازمان‌هاي دولتي، شركت‌ها و دانشگاه‌ها فعال‌تر شوند و بيش از پيش به طراحي شبكه زنجيره تأمين در جايگاه اساسي‌ترين بخش زنجيره تأمين پايدار توجه كنند. هدف اصلي اين مقاله، ارائه مدل رياضي شبكه زنجيره تأمين براي شركت شيشه‌سازي همدان با در نظر گرفتن ابعاد پايداري است. روش: در اين مقاله براي به حداقل‌رساندن آثار زيست‌محيطي و حداكثر‎سازي آثار اجتماعي و سود اقتصادي، مدل برنامه‌ريزي عدد صحيح مختلط چندهدفه فازي، به‌منظور طراحي زنجيره تأمين پايدار حلقه بسته در وضعيت عدم قطعيت ارائه شده است. در اين مدل، هم محدوديت‌ها و هم پارامتر‎هاي مسئله از نوع فازي است كه با استفاده از روش خيمنز قطعي شده و براي حل مدل، از الگوريتم‌هاي فراابتكاري NSGAII و MOPSO استفاده شده است. يافته‌ها: مدل برنامه‌ريزي پيشنهادي با دو الگوريتم ژنتيك چندهدفه و ازدحام ذرات چندهدفه حل شد و مقايسه‌هاي لازم بين نتايج صورت گرفت و در نهايت، جواب‌هاي پارتو مشخص شد. با توجه به نتايج، از لحاظ معيار زمان، الگوريتم NSGAII بر MOPSO و از نظر معيار MID الگوريتم MOPSO بر NSGAII برتري دارد و در باقي معيارها برتري معناداري نسبت به هم ندارند. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج، ملاحظات هم‌زمان ابعاد اقتصادي، زيست‌محيطي و اجتماعي و عدم قطعيت در برخي پارامترها همچون تقاضا و ميزان برگشتي، به بهبود عملكرد زنجيره تأمين از نظر سودآوري و پاسخ‌گويي به نيازهاي مشتريان منجر مي‌شود.