سياهه انتشار GIS پايه آلاينده‌هاي هواي ناشي از منابع متحرك در ساعات اوج ترافيك صبح؛ مطالعه موردي: شهر كرج

A GIS Based Emission Inventory of Air Pollutants from Mobile Sources in Morning Rush Hours; Case Study: Karaj

زمينه و هدف: سياهه انتشار منابع متحرك يك عنصر اساسي براي مطالعه كيفيت هوا است. جهت حمايت از توسعه سياست‌هاي عمومي جامعه با رويكرد كاهش جرم كلي انتشارات آلاينده‌هاي هوا، هدف از مطالعه حاضر، تهيه يك سياهه انتشار GIS پايه آلاينده‌هاي هواي شهر كرج ناشي از منابع متحرك بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر در سال 1395 انجام و از مدل بين المللي انتشار از وسايل نقليه (IVE) براي تخمين ميزان انتشار آلاينده‌هاي دي ‌اكسيدكربن، مونوكسيد كربن، اكسيدهاي نيتروژن، تركيبات آلي فرار، اكسيدهاي گوگرد و ذرات معلق استفاده و از محيط GIS جهت نمايش توزيع انتشارات آلاينده‌ها در ساعات اوج ترافيك صبح در معابر شهر كرج استفاده شد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه ميزان حداكثر انتشار آلاينده‌هاي هوا در ساعات اوج ترافيك صبح به صورت؛ دي اكسيد كربن (07/5944)> مونوكسيد كربن (55/297)> اكسيدهاي نيتروژن (70/32)> تركيبات آلي فرار (16/31)> ذرات معلق (24/21)> اكسيدهاي گوگرد (102/1) كيلوگرم در ساعت در سطح شهر كرج است. وسايل نقليه سنگين مسئول حداكثر انتشار دي اكسيد كربن، اكسيدهاي نيتروژن و ذرات معلق و وسايل نقليه سبك مسئول انتشار مونوكسيد كربن، تركيبات آلي فرار و اكسيدهاي گوگرد بودند. نتيجه‌گيري: اين سياهه براي سياست‌مداران و محققان براي فهم بهتر شرايط جاري آلودگي هوا در منطقه مفيد است و ورودي بسيار ضروري را جهت مدل‌سازي و سياست‌گذاري كيفيت هواي منطقه‌اي فراهم خواهد نمود.

Background and Objectives: Emission inventory of mobile sources is an essential element for studying the air quality. In order to support the development of public policies with an approach to reducing the overall mass emissions of air pollutants, the aim of the current study was preparation of a GIS based emission inventory of Karaj mobile sources air pollutants. Material and methods: In the present study in 2016, the International vehicle emission model (IVE) was used to estimate the amount of emissions of CO2, CO, NOx, VOCs, SOx and PM and the GIS environment was used to show the distribution of pollutants emissions during the morning rush hours in Karaj pathways. Results: The results showed that the maximum amount of air pollutants released during morning rush hours was as CO2 (5944.07)> CO (297.55)> NOx (32.70)> VOCs (31.16)> PM (21.24)> SOx (1.102) Kg/h in Karaj. Heavy vehicles were responsible for maximum emission of CO2, NOx and PM and light vehicles were responsible for the release of CO, VOCs and SOx. Conclusion: This inventory is useful for politicians and researchers to better understand the current conditions of air pollution in the region and will provide a vital input for air quality modeling and policy making.