مقايسه پراكنش گازهاي آلاينده‌ مونوكسيد كربن و هيدروكربن‌هاي نسوخته در محفظه احتراق چند خودروي گازسوز و بنزين‌سوز طي سال‌هاي 91-87 در شهر شيراز

Comparison of Dispersion of Air Pollutants Carbon Monoxide and Unburned Hydrocarbon Gases in Combustion Chamber of Gas and Gasoline Cars in the Years 2009-2013 in Shiraz

زمينه و هدف: وسايل نقليه با سوخت بنزيني، سبب پراكنش آلاينده­هايي در هوا مي­شوند كه سمي بوده و آثار سوئي بر سلامتي بدن و محيط زيست دارند، در حاليكه خودروهايي با سوخت گاز طبيعي به دليل سازگاري بيشتر نسبت به محيط زيست آثار سوء كمتري بر محيط و انسان دارند. هدف از اين مطالعه بررسي غلظت گازهاي CO، HC، O2 از خروجي اگزوز خودروهاي گازسوز و بنزين­سوز مراجعه كننده به مركز معاينه فني و مقايسه پراكنش گاز­هاي مذكور بر اساس نوع سوخت خودرو و ضريب لامبدا مي­باشد. روش بررسي: اين مطالعه بر روي 1000 خودروي تست شده در مركز معاينه فني شهر شيراز انجام شد. براي اين منظور ميزان پراكنش CO، HC و O2 خروجي اگزوز خودرو پرايد، پژو 405 و سمند با دو نوع سوخت گازسوز و بنزين­سوز بررسي و ارتباط بين پراكنش اين گازها با ضريب لامبدا و نوع سوخت در اين سه نوع خودرو براساس آزمون آماري t-test در سطح معني­داري (05/0p<) مورد آناليز قرار گرفت. يافته­ها: نتايج نشان داد بين نوع سوخت خودرو و ميزان خروجي CO،HC و O2 از اگزوز خودرو رابطه معني­داري (05/0p<) وجود دارد و در خودروهاي گازسوز مقدار آلاينده­ها كمتر از خودروهاي بنزين­سوز مشاهده شده­است. همچنين با افزايش ضريب لامبدا ميزان اكسيژن خروجي از اگزوز افزايش يافته در حاليكه آلاينده­هاي HC، CO كاهش نشان داده­اند. بنابراين با عملكرد مطلوب محفظه احتراق و مصرف مناسب اكسيژن در فرآيند احتراق، آلاينده­هاي كمتري توليد و وارد هوا خواهند شد. نتيجه­ گيري: همچنين خودروهاي گازسوز نسبت به خودروهاي بنزين­سوز ضريب لامبداي بالاتري دارند و آلودگي كمتري در هوا منتشر مي­كنند.

Gasoline fuel vehicles cause emissions of airborne pollutants that are poisonous and have a deleterious effect on human health and the environment while natural gas fuels have less harmful effects on the environment and humans due to their greater environmental compatibility. The propose of this study is to investigate the concentration of CO, HC, O2 in the exhaust outlet of gas and diesel cars that is referred to the technical examination center and to compare the distribution of these gases based on the fuel type of the vehicle and the lambda coefficient. Methods: This study was conducted on 1000 vehicles tested in technical examination centers in Shiraz city. To do this, the distribution of air pollutants including CO, H, O2 exhaust from Pride, Peugeot 405 and Samand, which were obtained with two types of gas and gasoline combustion and the relationship between the distribution of these gases with the lambda coefficient and the gasoline and gas type in these three types of vehicles was analyzed by t-test with a significant level (p <0.05). Results: The results showed that there is a significant relationship between vehicle fuel type and CO, HC and O2 emissions from car exhaust (p <0.05) and in gas-fueled cars, it was less gasoline-burned. Also, by increasing the lambda coefficient, the oxygen content of the exhaust was increased while the contaminants, HC, CO decreased. Therefore, with the desired performance of the combustion chamber and the optimum consumption of oxygen in the combustion process, fewer pollutants are produced and introduced into the air. Conclusion: Also gas-fueled cars have higher lambda rates than gasoline cars and emit less pollution in the air.