تحليل كيفيت هوا براساس ذرات معلق PM2.5 و PM10 با دو روش USEPA-AQI و IND-AQI و فاكتور EF در شهر اهواز در سال‌هاي 1395 و 1396

Analysis of air quality based on particulate matter (PM2.5 and PM10) by using two methods USEPA-AQI and IND-AQI and EF Factor in Ahwaz city in 2016 and 2017

زمينه و هدف: وضعيت نامطلوب كيفيت هوا يكي از مهم­ترين مشكلات محيط­زيستي است كه بسياري از شهرهاي دنيا را به چالش كشيده است. در مطالعه حاضر با توجه به اهميت ذرات معلق به عنوان يكي از مهم­ترين آلاينده­هاي اتمسفر شهر اهواز، هدف اصلي ارزيابي وضعيت كيفيت هواي اين شهر از نظر ذرات معلق (PM10 و PM2.5) در سال­هاي 1395 و 1396 است. مواد و روش­ها: ابتدا داده­هاي مربوط به دو آلاينده از شبكه كنترل كيفيت هواي اهواز تهيه شد. براي بررسي وضعيت ذرات معلق و نيز تعيين سهم هر كدام از آلاينده­ ها در افت كيفيت هوا و نيز تعيين آلاينده مسئول از روش­ هاي USEPA-AQI و IND-AQI و نيز فاكتور بيشينه استفاده شد. يافته­ ها: ميانگين غلظت سالانه براي PM10 و PM2.5 به ترتيبµg/m3 35/165 و µg/m3 26/58 مشاهده شد. براساس نتايج شاخص كيفيت هواي اهواز در اين دوره براساس غلظت آلاينده PM10، 27 روز و براساس غلظت آلاينده PM2.5 در كل روزها وضعيت ناسالم بوده است. مقايسه غلظت فصلي آلاينده ­ها با استاندارد NAAQS نشان داد كه دو آلاينده در تمام فصول از حد مجاز NAAQS بيشتر است. طبقه ­بندي كيفي هوا براساس IND-AQI نشان داد در تمام فصول كيفيت هوا در سطح ضعيف بوده است كه براساس USEPA-AQI اين وضعيت هواي اهواز كيفيت هواي ناسالم و ناسالم براي گروه­ هاي حساس را ايجاد كرده است. مقايسه دو روش نشان داد كه IND-AQI در منطقه 90/273 و آلاينده شاخص PM10 است ولي براساس USEPA-AQI، آلاينده شاخص PM2.5 با مقدار AQI 93/136 بود. فاكتور EF نيز تأييد كننده نتايج روش IND-AQI بود و نشان داد كه آلاينده مسئول در كاهش كيفيت هوا به وضعيت ضعيف و بحراني در اين دو سال، آلاينده PM10 است. نتيجه ­گيري: بنابراين براساس يافته­ ها نظارت و پايش مستمر كيفيت هوا به ويژه از نظر آلاينده PM10 يكي از استراتژي­ هاي اصلي براي كنترل آلودگي هوا در اين شهر است.

Background: The undesirable condition of air quality is one of the most important environmental problems that have challenged many of the worldchr('39')s cities. In this study, considering the importance of particle matter as one of the most important atmospheric pollutants in Ahwaz, the main objective is the air quality assessment of this city in terms of PM2.5 and PM10 in 2016-2017. Methods: The air pollution data were obtained from the Ahwaz Air Quality monitoring network. To check the status of suspended particles and determination of the contribution of each pollutant to air quality decline and also determine the responsible pollutant, USEPA-AQI and IND-AQI methods and Exceedance Factor were used. Results: The mean annual concentrations of PM10 and PM2.5 were 165.35 µg/m3 and 58.26 µg/m3, respectively. According to the results of the Ahwaz air quality index during this period, in terms of the PM10 pollutant concentration, 27 days and based on the concentration of PM2.5 pollutant in the total days, the condition were unhealthy. Comparison of seasonal concentrations of pollutants with NAAQS showed that the pollutants were higher than the NAAQS limit in all seasons. The air quality classification based on IND-AQI showed that the air quality level was poor in all seasons, and based on the USEPA-AQI, this condition of Ahwaz air has been created unhealthy air quality and Unhealthy for Sensitive Groups. Comparison of two methods showed that IND-AQI in the region was 273/90 and the responsible pollutant is PM10 but according to USEPA-AQI method, the responsible pollutant was PM2.5 with 136.93 AQI value. The EF factor also confirmed the results of the IND-AQI method and showed that the responsible pollutant in reducing air quality to poor and critical condition during these two years is PM10 contaminant. Conclusion: Therefore, based on the findings continuous monitoring of air quality, especially in terms of PM10 pollutant, is one of the main strategies for controlling air pollution in this city.