بررسي تطبيقي ترجمه‌هاي كارنامه اردشير بابكان

كارنامۀ اردشير بابكان از متون پهلوي متأخر و شامل زندگي و چگونگي به شاهي رسيدن اردشير بابكان است. از اين كتاب دو نسخه پهلوي موجود است كه از روي آن‌ها برگردان‌هايي به فارسي انجام گرفته است. نخستين ترجمۀ فارسي كه در حال حاضر موجود است، توسط احمد كسروي انجام گرفته كه در مجلۀ ارغوان سال 1306 به چاپ رسيده و پس از آن ترجمه‌هاي ديگري را بهرام فره‌وشي، صادق هدايت، محمد جواد مشكور، قاسم هاشمي‌نژاد و مهري باقري انجام داده‌اند كه هر يك ويژگي‌هاي خاص خود را دارد. در اين مقاله، شش ترجمۀ مذكور ضمن مقابله با اصل متن پهلوي مورد نقد قرارگرفته و برخي تفاوت‌هاي آن‌ها با متن اصلي و با يكديگر بررسي شده‌است. نتيجۀ بررسي اين است كه به علت شباهت حروف پهلوي به يكديگر در مواردي، واژه‌ها قابل تشخيص نبوده و مترجم بنا به برداشت خود، يكي از دو صورت را برگزيده است. در مواردي نيز مترجم با كاهش و افزايش واژه‌ يا جملاتي، در متن دخل و تصرف نموده است كه موجب اختلاف با متن پهلوي و با ترجمه‌هاي ديگر است. از سويي ترجمه‌هاي اوليۀ اين متن، به ويژه ترجمۀ فره‌وشي، به علت وفاداري بيش از حد به متن پهلوي، قابل استفاده نيست و از ترجمه‌هاي متأخر، مهري باقري و هاشمي نژاد با كاربرد واژه‌هاي فارسي امروزي و حذف شماره‌گذاري‌هاي داخل متن اصلي، كار روان‌تر و قابل پذيرشي ارائه كرده‌اند.