بررسي جايگاه اجتماعي سيندخت، رودابه، تهمينه و گردآفريد در شاهنامۀ فردوسي

در اين مقاله به زندگي اجتماعي چهار تن از زنان نامدار شاهنامه (سيندخت، رودابه، تهمينه و گردافريد) با تكيه بر روايت داستان آنان در شاهنامه نگاهي شده است؛ كه نشان مي‌دهد اين زنان نامدار شاهنامه در كنار مردان بزرگ و پهلوان چه نقش مهم و مؤثري را در صحنه‌هاي اجتماعي سياسي و حتي در صورت لزوم، در ميدان جنگ ايفا مي‌كنند. تصوير زن آرماني در شاهنامه، زني در كنج خانه و يا دلبري زيبا و همسري كه صرفاً به ايفاي نقش توليد نسل بپردازد، نيست؛ زنان نامدار شاهنامه، انسان‌هاي دانا و زيركي هستند كه در تدبير و راه‌گشايي و حل چالش‌هاي سياسي و اجتماعي توانمندي‌هاي خود را به نمايش مي‌گذارند؛ حتي گاه در اين زمينه از مردان نيز پيشي مي‌گيرند و با درايت خاص خود نابخردي‌ها و بي‌تدبيري‌هاي مردان را جبران مي‌كنند. اين زنان همان قدر كه در ابراز عشق و دلدادگي واقعي خويش، صادق و آزادوار عمل مي‌كنند؛ براي پاسداشت مرز و بوم خود، با درك صحيح و خردمندانۀ شرايط، از متوسل شدن به سياست، زدوبند و حتي فريب و نيرنگ هم إبا نمي‌كنند. در نهايت مي‌توان گفت هر يك از اين زنان داراي ويژگي‌هاي شاخصي است كه مجموع اين ويژگي‌ها در كنار هم تصويري از زن كامل در شاهنامه ارائه مي‌دهد. سيندخت نماد تدبير و خرد در ادارۀ امور، گردآفريد اسوۀ شهامت و سياست، رودابه نشانگر شور زندگي و آزادگي و صداقت است و تهمينه نيز، عشق و فرزندپروري را به نمايش مي‌گذارد.