ارزيابي تحمل به تنش خشكي در لاين‌هاي پيشرفته گندم دوروم با استفاده از شاخص انتخاب ژنوتيپ ايده آل (SIIG)

به ‌منظور ارزيابي تحمل به تنش خشكي در 18 لاين پيشرفته گندم دوروم در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در 4 تكرار تحت دو شرايط ديم و آبياري تكميلي طي سال زراعي 97-1396 در ايستگاه گچساران بررسي شد. در اين مطالعه صفات روز تا سنبله‌دهي، روز تا رسيدگي فيزيولوژيك، ارتفاع بوته، طول پدانكل، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملكرد دانه، نمره ‌زراعي، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، كاهش دماي كانوپي در دو مرحله سنبله‌دهي و پرشدن دانه، مقدار سبزينگي در دو مرحله سنبله‌دهي و پرشدن دانه اندازه‌گيري شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين لاين‌هاي مورد مطالعه در شرايط ديم و آبياري تكميلي از نظر صفات روز تا سنبله‌دهي، ارتفاع بوته، طول پدانكل، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملكرد دانه، نمره زراعي، تعداد دانه در سنبله، كاهش دماي كانوپي و مقدار سبزينگي در دو مرحله سنبله‌دهي و پرشدن دانه اختلاف معني دار وجود داشت. نتايج مقايسه ميانگين ها نشان داد كه لاين‌هاي 4، 9، 13، 15 ،16 و 17 در اكثر صفات از بقيه لاين ها بهتر بودند. ارزيابي لاين‌هاي حساس و متحمل با محاسبه شاخص تحمل (Ti) براي صفات اندازه گيري شد. لاين‌هاي 1، 2، 4، 6، 9، 15 و 17 كه در اكثر صفات شاخص Ti بالايي داشتند، لاين‌هاي متحمل‌تري بودند. انتخاب لاين‌هاي برتر براساس شاخص انتخاب ژنوتيپ برتر (SIIG) انجام شد. لاين‌هاي 4، 5، 9 و 15 با داشتن بالاترين مقدار اين شاخص، جزو متحمل‌ترين لاين‌ها و مناسب براي كشت در شرايط ديم بودند. لاين‌هاي 7، 8، 10 و 14 با داشتن پايين‌ترين مقدار اين شاخص جزو حساس‌ترين لاين‌ها بودند. نتايج حاصل از اين رتبه‌بندي با نتايج حاصل از تجزيه خوشه‌اي برمبناي شاخص هاي Ti مطابقت زيادي داشت.