تركيب و واژه سازي در زبان تركي آذربايجان بر اساس انگارۀ نظري سامعي

اين پژوهش در تلاش براي بررسي روش هاي طبيعي واژه سازي در زبان تركي آذربايجان است و با رويكردي علمي به تجزيه و تحليل داده ها پرداخته است و در اين راستا از رويكردهاي آوايي، نحوي و معناشناختي حاكم بر اين فرايند نيز غافل نبوده است. سامعي (2016) پژوهشي در مورد فرايند تركيب و واژه سازي در زبان فارسي انجام داده است، كه اين انگاره، منبع الهام اين پژوهش بر روي زبان تركي آذربايجان بوده است. البته پژوهشگران، آثار علمي فراواني در مورد ساختِ واژه و فرايند واژه سازي در زبان هاي فارسي و انگليسي ارائه داده اند؛ اما به نظر مي رسد كه نظر سامعي (2016) و كاربرد متغيرهاي  x  و  y  از طرف ايشان قابل پياده‌ سازي بر روي زبان هاي ديگر از جمله زبان تركي است. فقدان چنين پژوهشي را در زبان تركي به وضوح مي توان احساس كرد. پژوهش حاضر با بهره گيري از نظريۀ سامعي (2016) بر آن است كه بتواند تحقيق مشابهي را در مورد زبان تركي آذربايجان انجام داده و چگونگي فرايند تركيب و واژه سازي زبان تركي را بر اساس انگارۀ نظري سامعي تبيين نمايد. الگوهاي مختلفي معرفي شده اند كه نكتۀ اصلي مورد توجه در طراحي اين الگوها، قابليت پياده سازي آن‌ها در تركيب ها و مدخل هاي واژگاني زبان تركي آذربايجان بوده است؛ در برخي از آن‌ها متغير  x  پيش تر قرار گرفته و در برخي ديگر متغير y ، و اين تقدّم و تأخّر در قرارگيري متغيرها با درنظر گرفتن ساختارهاي واژگاني زبان تركي بوده است. اين پژوهش، واژه ها و تركيب هاي مختلف را مورد واكاوي قرار داده و درست همانند اثر سامعي، آن‌ها را با زنجيرۀ نحوي متناظرشان مقايسه كرده است. نتيجۀ تحقيق توانسته فرايند واژه سازي زبان تركي را با نشان‌دادن متغيرهاي واژه ساز در زبان تركي معرفي نمايد.