نقش كيفيت طراحي و اجرا در تحقق مفهوم هويت در معماري معاصر ايران

معماري سنتي ايران، گنجينه اي بي بديل از آثار شاخص و ارزشمندي است كه در طول ساليان متمادي شكل گرفته است. اين آثار ارزشمند نشان از انديشه اي والا در ميان گذشتگان و نياكان پاكسرشتي دارد كه اين آثار را از ايشان به يادگار برده ايم. از چنين معماري غني و ارزشمندي انتظار مي رود كه فرزندي خلف و نيكو داشته باشد. از اين رو مي توان انتظار داشت آثار فاخري در معماري معاصر ايران ساخته شوند كه به شكل هاي مختلف بازتابنده هويت والاي اسلامي ايراني در دل خود باشند. تنها در چنين شرايطي مي توان معماري معاصر ايران را امتدادي از معماري سنتي ايراني به شمار آورد. موضوع هويت از مباحث مهم در معماري معاصر ايران است. گرايش به دست يابي به يك معماري فاخر و ارزشمند، منجر به شكل گيري تلاش هاي زيادي شده، كه با هدف حفظ و احياي هويت ايراني اسلامي مشاهده مي شوند. از اين رو مطالعات فراواني از جنبه هاي متفاوت به بررسي هويت ايراني اسلامي در معماري معاصر پرداخته اند. مروري بر ادبيات تخصصي موضوع نشان دهنده آن است كه يك معماري فاخر مستلزم كيفيت در طراحي و بخصوص اجراست. از آنجايي كه مساله پايين بودن كيفيت طراحي و اجرا يكي از مشكلات امروز معماري ماست، در اين پژوهش به بررسي كيفيت طراحي و اجرا و تحقق مفهوم هويت پرداخته خواهد شد و هدف پي بردن به اين مسئله است كه آيا بين اين دو عامل رابطه اي وجود دارد يا خير؟ از اين رو پنج عامل توجه به زمينه طراحي، توجه به مسايل اقليمي، خوانايي طرح، فرم گرا از معماري گذشته و مفهوم گرا از معماري گذشته به عنوان متغيرهاي اصلي هويت انتخاب گرديد. براي بررسي كيفيت ساخت نيز پنج شاخص انسجام طراحي (وحدت)، اسكلت با دوام، اجراي صحيح نما، مصالح و توجه به زمينه، كه به نوعي معرف سطح كيفيت طراحي و اجرا هستند در نظر گرفته شد. براي جمع آوري داده ها از ابزار پرسش نامه و تكنيك پيمايش استفاده شد. روش تحقيق از نوع توصيفي تحليلي مي باشد و براي تحليل داده ها از آزمون همبستگي پيرسون و رگرسيون چند متغيره استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه رابطه معنادار و مثبتي بين كيفيت طراحي و اجرا و هويت وجود دارد و عامل انسجام طراحي بيش از عوامل ديگر در تحقق مفهوم هويت نقش دارد.