فضاي واكه اي واكه هاي خيشومي شدۀ زبان فارسي

واكه ها، طبقه اي رسا از آواهاي زباني هستند. براي توصيفِ دقيقِ توليدي واكه ها مي توان از يك فضاي دوبعدي به نام فضاي واكه اي بهره برد. نمودارِ فضاي واكه اي، روشي گرافيكي است كه نشان مي دهد يك واكه از جنبه صوت شناختي و توليدي در چه ناحيه اي قرار گرفته‌است. هدف اصليِ اين پژوهش، بررسيِ صوت شناختيِ واكه‌هاي خيشومي شدۀ زبان فارسي، ترسيمِ نمودارِ فضايِ واكه اي آن ها و مقايسۀ آن با فضايِ واكه اي واكه هاي دهاني اين زبان بوده‌است. به اين منظور، 2400 داده، استخراج شدند كه به وسيله 10 گويشور زن و مرد فارسي زبان توليد شدند. سپس داده‌ها، در چارچوب قواعد حاكم بر آواشناسي صوت شناختي بررسي شدند. در اين پژوهش، تأثير خيشومي شدگي بر ميزان بسامد سازه هاي اول و دوم واكه هاي زبان فارسي بررسي شد. همچنين، تأثير اين عامل بر گسترۀ بسامدي سازه هاي اول و دوم واكه هاي اين زبان مورد مطالعه قرار گرفته‌است. اين پژوهش، همچنين تأثير متغير جنسيت را بر ميزان بسامد سازه هاي اول و دوم واكه هاي زبان فارسي در دو بافت دهاني و خيشومي شده موردِ بررسي قرار داده‌است. يافته‌هاي به‌دست‌آمده از تحليل هاي آماري نشان مي دهد كه خيشومي شدگي بر ميزان بسامد سازۀ اول و دوم تمامي واكه هاي زبان فارسي تأثير معنادار دارد. همچنين، خيشومي شدگي بر گسترۀ بسامدي سازۀ اول و دوم واكه هاي زبان فارسي تأثير معناداري ندارد. علاوه بر اين، متغير جنسيت در هر دو بافت دهاني و خيشومي‌شده بر ميزان بسامد سازۀ اول و دوم واكه ها به جز واكه /u/ تأثير معنادار دارد.