بررسي هيدروليكي- مورفولوژيكي آثار برداشت مصالح رودخانه‌اي بر كف‌كني و فرسايش كناري رودخانه (مطالعه موردي: رودخانه‌ خرم‌آباد)

با توجه به رشد روزافزون پروژه هاي عمراني در سال‌هاي اخير، نياز به استفاده از مصالح شن و ماسه براي احداث ابنيه و راه‌ها بيشتر شده است. همچنين، در دسترس ‌بودن و سهولت برداشت و استحصال مصالح رودخانه‌اي به نسبت مصالح كوهي، منتج به برداشت بي‌رويه‌ شن و ماسه از بستر رودخانه‌ها شده است؛ كه مشكلات متعددي از قبيل فرسايش بستر و كناره‌هاي رودخانه را ايجاد كرده، پايداري سازه ‌هاي طولي و متقاطع را در رودخانه‌ها تهديد مي‌كند و منجر به افت كيفيت آب رودخانه ها و تأثيرات مخرب بر اكوسيستم حاكم بر آنها مي‌شود. در اين تحقيق، با استفاده از نرم‌افزارهاي HEC-RAS و FLUVIAL-12 و بر اساس روابط مختلف انتقال رسوب، تغييرات هيدروليكي و مورفولوژيكي رودخانه‌ خرم آباد بر اثر برداشت مصالح رودخانه اي بررسي شد. نتايج اين بررسي نشان داد كه در تغيير شكل بستر، بيشترين تغييرات نسبت به بستر موجود از معادلات انتقال رسوب مير- پيتر- مولر (1948) و گراف (1970) و كمترين تغييرات مربوط به معادلات يانگ (1973 و 1984) و انگلند و هانسون (1967) بود. همچنين، مشخص شد كه در بازه‌هايي كه مصالح بستر به‌علت تخليه نخاله‌هاي ساختماني و كارگاهي از نوع درشت‌دانه باشد، تمام قدرت رودخانه، صرف فرسايش كناره‌ها مي‌شود و اين باعث باعث تعريض بيش از پيش رودخانه مي‌شود.