جايگاه اقتصادي مرو در سده هاي سوم و چهارم هجري

در قرون سوم و چهارم هجري به دليل توسعه تجارت در سرزمين‌هاي اسلامي به‌ويژه در منطقه خراسان و ماوراءالنهر، رشد شهرنشيني و توسعه شهرها رونق گرفت. شهر مرو به دليل جايگاه ارتباطي و بهره‌مندي از اقتصادِ پررونقِ توليدي و مبادلاتي همانند برخي شهرهاي ديگر خراسان از رشد و دگرگوني كالبدي چشمگيري برخوردار بود. در اواخرِ قرن چهارم هجري كه بعضي از شهرهاي خراسان و ماوراءالنهر با انحطاط شهري مواجه بودند، مرو از لحاظ همگوني اقتصادي وضعيت بهتري نسبت به برخي شهرها داشت. پژوهش حاضر در نظر دارد با روش توصيفيتحليلي و با تكيه‌بر متون تاريخي و جغرافيايي، ضمن اشاره اي گذرا به جغرافياي تاريخي مرو، جايگاه اقتصادي و شرايط اقتصادي اين شهر را مورد بررسي قرار دهد. دستاوردها نشان مي دهد اگرچه رشد مرو از لحاظ سياسي در اين دو سده در مقايسه با دوره‌هاي پيشين رو به انحطاط بود، اما از منظر اقتصادي رونق و شكوفايي آن حفظ گرديد، چنانكه مسائلي همچون وجود راه‌هاي تجاري، بهره مندي از مزاياي جاده ابريشم، سيستم آبياري، توليد فراوان محصولات كشاورزي، توليد و صدور انواع منسوجات، رونق بازار مرو و مبادلات تجاري با ساير سرزمين‌هاي ديگر در سده هاي سوم و چهارم هجري، باعث رونق و شكوفايي اقتصادي مرو بودند.