اثر دگرآسيبي بقاياي چغندرقند و كلزا بر پيچك صحرايي در شرايط آزمايشگاه

Allelopathic potential of sugar beet and rapeseed residue on field bindweed in greenhouse condition

به منظور تعيين اثرات دگرآسيبي غلظت هاي صفر، 5، 10، 15، 20 و 25% عصاره آبي بقاياي چغندرقند و كلزا بر جوانهزني و رشد اوليه پيچك صحرايي، آزمايشي به صورت طرح كاملاً تصادفي در چهار تكرار در آزمايشگاه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي شيروان انجام شد. درصد و سرعت جوانهزني، طول ساقهچه و ريشه چه و وزن خشك ساقهچه و ريشه چه پيچك صحرايي تحت تأثير غلظتهاي مختلف عصاره آبي چغندرقند و كلزا قرار گرفت. بيشترين اثر بازدارندگي بر درصد جوانه زني مربوط به عصاره آبي چغندرقند از غلظت 10% به بالا مشاهده شد كه از جوانهزني بذور پيچك صحرايي ممانعت نمود. تأثير بازدارنده عصاره آبي كلزا بر سرعت جوانهزني نسبت به درصد جوانهزني بيشتر بود به طوري كه در بالاترين غلظت، سرعت جوانهزني 8/34% نسبت به شاهد كاهش نشان داد. حساسيت طول ريشهچه در غلظت 5% عصاره آبي بيشتر از ساقه چه بود، طول ريشهچه تحت عصاره آبي چغندرقند و كلزا به ترتيب 75 و 5/47% و طول ساقه چه نيز به ترتيب 5/40 و 5/19% به طور معنيداري نسبت به شاهد كاهش داشت. اثر بازدارندگي عصاره آبي در غلظت 5% بر وزن خشك ساقهچه بيشتر از وزن خشك ريشهچه مشاهده شد و وزن خشك ساقهچه تحت عصاره آبي چغندرقند و كلزا به ترتيب 6/49 و 1/52% و وزن خشك ريشهچه به ترتيب 4/9 تا 2/28% نسبت به شاهد كاهش معني دار نشان دادند. بنابراين، بقاياي چغندرقند و كلزا توانايي مطلوبي در مهار علف هرز پيچك صحرايي دارد كه در كاهش مصرف علفكش ها و مديريت علفهاي هرز در كشاورزي پايدار پيشنهاد مي‌گردد.

To determinethe allelopathic effects of sugar beet and rapeseed residue aqueous extractsin concentrations of 0, 5, 10, 15, 20 and 25% (w/v)on germination and initial growth of field bindweed, an experiment was carried based on completely randomized design with four replications at Complex Higher Education of Shirvan, Iran during 2013. The sugar beet and rapeseed extracts caused significant inhibition on germination percentage and rate, plumule and radicle length and dry weight of filed bindweed. The highest inhibitory effect on germination percentage of bindweed was observed in equal or more than 10% sugar beet aqueous extract. The inhibition of rapeseed aqueous extracts on filed bindweed germination rate was higher than of germination percentage. So that, in the highest concentration, germination rate decreased to 34.8% compared to control. Radicle affected more than plumule from 5% of sugar beet and rapeseed residue extracts, decreasing field bindweed radicle length up to 75 and 47.5% plumule lengthup to 40.5 and 19.5% compared to control in sugar beet and rapeseed, respectively. Inhibitive effect of sugar beet and rapeseed residueextracts at a concentration of 5% on the plumule dry weight was morethan of radicle. Plumule dry weight of bindweed decreased by aqueous extract of sugar beet and rapeseed by 49.6 and 52.1%, and root dry weight by 9.4 and 28.2% compared to control, respectively. Thus, residue of sugar beet and rapeseed has high potential in control of filed bindweed, recommending for reduction of herbicides and weed management in sustainable agriculture.