پديد آورندگان :
تبد، محمدعارف جهاددانشگاهي كرمانشاه - گروه گياهان دارويي , ايوب نژادگان جرمي، بشير دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي - گروه باغباني، اروميه، ايران , كهنه پوشي،ر زانيار دانشگاه آزاد واحد علوم تحقيقات تهران - گروه بيو تكنولوژي و ژنتيك مولكولي، تهران، ايران , اسدي گاكيه، معصومه اداره كل فني و حرفه‌اي استان كرمانشاه
كليدواژه :
اراك 2811 , ديركاشت , زودكاشت , سينا , گلدشت
چكيده فارسي :
اين مطالعه به منظور تعيين اثر تاريخ كاشت بر خصوصيات مورفوفيزيولوژيك ژنوتيپ هاي گلرنگ در كشت بهاره انجام شد. آزمايش به صورت كرتهاي خرد شده بر پاية طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. سه تاريخ كاشت 1، 15 و 30 فروردين به عنوان عامل اصلي و چهار ژنوتيپ گلدشت، سينا، محلي اصفهان و اراك 2811 به عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. صفاتي از قبيل وزن خشك گياه در مراحل رويشي، غنچهدهي و گلدهي، سرعت رشد نسبي، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعي در بوته، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، وزن صد دانه، عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه و شاخص برداشت اندازه گيري شدند. اثر تاريخ كاشت بر صفات مورد بررسي به استثناي تعداد دانه در غوزه، وزن صددانه و شاخص برداشت معنيدار بود. تاريخ كاشت 1 و 30 فروردين به ترتيب بيشترين و كمترين عملكرد را نشان دادند. اثر متقابل تاريخ كاشت در ژنوتيپ براي صفات وزن خشك در مرحله رويشي، وزن خشك در مرحله غنچهدهي، وزن خشك در مرحله گلدهي و سرعت رشد نسبي محصول معنيدار بود. رقم سينا بيشترين و اراك 2811 كمترين عملكرد را داشتند. بيشترين همبستگي مثبت و معنيدار بين دو صفت عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه مشاهده شد. همچنين عملكرد دانه با سرعت رشد نسبي، همبستگي منفي و معني داري داشت كه بيانگر نقش اين صفت فيزيولوژيك در عملكرد دانه گلرنگ بود. بنابراين كشت ژنوتيپ سينا در تاريخ 1 فروردين براي شرايط آب و هوايي كرمانشاه توصيه ميگردد.
چكيده لاتين :
The current study was conducted to evaluate the effect of sowing date on morpho-physiological traits of safflower genotypes in spring planting. The experiment was carried out in split-plot based on randomized complete block design in three replications. Sowing dates of March 21, April 04 and 19 and cultivars including Arak 2811, Esfahan landrace, Goldasht and Sina assigned in main and sub plots, respectively. The traits of dry weight at vegetative, budding, and flowering stages, relative growth rate, plant height, branches number per plant, boll number per plant, seednumber per boll, 100 seed weight, biological yield, seed yield and harvest index were measured. The effect of planting date was significant on all studied traits but seed number per boll, 100 seed weight and harvest index. The sowing date of March 21 and April 04had the highest and the lowest yield, respectively. The interaction of planting date in genotypes was significant for traits of dry weight at vegetative, budding and flowering stages, and relative growth rate. Sina and Arak 2811 cultivars had the highest and thelowest yield, respectively. The highest positive significant correlation was between biological and seed yield. Also, there was a negative significant correlationbetween relative growth rate and seed yield, indicating the role of these physiological traits on safflower seed yield. Therefore, planting of Sina cultivar of safflower on March 21 is recommending in Kermanshah climate condition.
