اثر آرايش كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا رقم زرفام

Effect of planting pattern on yield and yield components of rapeseed cv. Zarfam

به‌منظور تعيين مناسب‌ترين آرايش كاشت كلزا رقم زرفام، آزمايشي در دو سال 1389 و 1390 به‌صورت كرت‌هاي خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي ورامين اجرا شد. كرت­هاي اصلي شامل روش كاشت يك خط روي پشته 60 سانتي‌متري، دو خط روي پشته 60 سانتي‌متري، دو خط روي پشته 50 و يك خط روي پشته 50 سانتي‌متري و كرت‌هاي فرعي شامل ميزان بذر 6، 8 و 10 كيلوگرم در هكتار بودند. نتايج تجزيه مركب دوساله نشان داد كه اثر برهمكنش روش كاشت در مقدار بذر بر تعداد روز تا جوانه‌زني، روز تا رسيدگي، تعداد خورجين در بوته و وزن هزار دانه معني‌دار بود. مصرف بذر تا 8 كيلوگرم نتايج خوبي داشت و با افزايش تعداد رديف و كاهش فاصله كاشت بذرها عملكرد و ويژگي‌هاي عملكردي كاهش يافت. از روش كاشت يك خط روي پشته 60 سانتي‌متري بيشترين تعداد دانه در خورجين و درصد روغن حاصل گرديد. همچنين روش كاشت يك خط روي پشته 60 سانتي‌متري و 8 كيلوگرم بذر در هكتار در اكثر صفات مورد بررسي نتايج مناسبي داشت؛ بنابراين در كاشت كلزا روش كاشت يك خط روي پشته 60 سانتي‌‌‌متري و مصرف 8 كيلوگرم بذر در هكتار توصيه مي‌شود.

To determine the best planting pattern of rapeseed cv. Zarfam, an experiment was carried out during two years of 2010 and 2011 at Agricultural Research Station of Varamin, Iran. The experiment was in split-plot design based on complete randomized block with 12 treatments and four replications. The main plots included four planting methods including one or two rows on furrow with 60 or 50 cm spacing and the sub plots included three seed rates of 6, 8 and 10 kg/ha. Combined analysis showed that interaction between planting methods and seed rates was significant on day to germinate, day of ripening, and number of silique per plant and weight of 1000 seed. Planting method of one row on furrow with 60 cm spacingcaused longest period of crop maturity, number of pod per plant, number of seed per silique, 1000 seed weightand oil percentage.Seed rate up to 8 kg had proper resultsandincreasing the number of rows and reducing space between caused decrement in yield and yieldcomponents.The method of one row planting on furrow with 60 cm spacing had the most seed number in silique and oil percentage. Also, 60 cm spacing on one row and 8 kg/ha seed rate had suitable effect on most of the studied traits would be recommendable for rapessed cv. Zarfam in this region.