كليدواژه :
تنش خشكي , قارچ - ريشه , سوپرفسفات تريپل , فراهمي فسفر
چكيده فارسي :
كمبود آب از مهم‌ترين عوامل محدودكنندۀ عملكرد گياهان زراعي در مناطق خشك و نيمه خشك است. به منظور تعيين اثر قارچ ميكوريز و كود فسفره بر برخي خصوصيات كمي و كيفي ذرت تحت تنش كم‌آبي، آزمايشي به صورت اسپليت فاكتوريل در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1394 در ايستگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اردبيل انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل تلقيح با دو قارچ ميكوريز Glumus mosseae وGlumus etanicatum و بدون تلقيح به عنوان شاهد، كود فسفر از منبع سوپرفسفات تريپل در سه سطح 75، 100 و 125 كيلوگرم در هكتار و سطوح مختلف آبياري در سه سطح 70، 140 و 210 ميلي‌متر تبخير از تشتك كلاس آ در نظر گرفته شد. تأثير تيمارهاي آبياري، فسفر و ميكوريز بر تمامي صفات مورد بررسي در سطح 1% معني‌دار بود، هم‌چنين اثر دوگانه فسفر و ميكوريز بر ارتفاع بوته، عملكرد دانه، وزن خشك گياه، درصد نيتروژن و غلظت فسفر معني‌دار بود. با افزايش تنش خشكي ارتفاع بوته، طول بلال، تعداد دانه در بلال، وزن خشك گياه، عملكرد دانه، درصد نيتروژن و فسفر برگ كاهش و درصد پتاسيم برگ افزايش يافت. تلقيح با ميكوريز و استفاده از 125 كيلوگرم در هكتار فسفر، شاخص‌هاي زراعي، محتواي فسفر و پتاسيم برگ ذرت را در شرايط تنش خشكي در مقايسه با گياهان تلقيح نشده به طور معني‌‌داري افزايش داد. به طور كلي، كاربرد قارچ ميكوريز توأم با فسفر در بستر كاشت سبب افزايش تحمل در برابر تنش كم‌آبي از طريق تأثير بر برخي ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي در گياه ذرت شد.
چكيده لاتين :
Water deficient is one of the most important factors limiting yield of field crops in arid and semi-arid regions. To investigate the effects of mycorrhizal fungi and phosphorus fertilizers on some quantitative and qualitative traits of corn under water deficient stress; an experiment was carried out as split factorial based on completely block randomized design with three replications in Research Station of the Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Ardabil Branch in 2015. The experimental treatments included inoculation with two mycorrhizal fungi species of Glumus mosseae and Glumus etanicatum, phosphorus fertilizer from triple superphosphate source at levels of 75, 100, and 125 kg/ha, and irrigation at levels of 70, 140, and 210 mm evaporation from class A evaporation pan. The effect of irrigation, phosphorus fertilizer and mycorrhiza on all measured traits was significant at 1% probability level. Also interaction of phosphorous fertilizer and mycohrriza was significant in plant height, grain yield, plant dry weight, nitrogen percentage and the phosphorous concentration was significant. Increasing in drought stress caused decrement in plant height, ear length, number on grains per ear, plant dry weight, grain yield, nitrogen percentage and leaf phosphorus content, but increment in leaf potassium percentage content. Furthermore, inoculation with mycorrhiza along with with phosphorus fertilizer at 125 kg/ha, significantly increased agronomic indices and phosphorus and potassium contents of corn leaves under of water stress conditions. On the whole, implementation of mycorrhizal fungi along with phosphorus fertilizer in planting bed caused tolerance enhancement in corn against drought stress through influencing on some physiological characteristics.
