مقايسه پارامترهاي كمّي گونه Festuca ovina در شدت‌هاي مختلف چرايي در مراتع دامنه شمالي و جنوب‌ شرقي سبلان

در اين تحقيق اثر جهات جغرافيايي و شدت چراي دام بر مؤلفه هاي كمّي تخصيص منابع در رويش گونه Festuca ovina L. در دامنه هاي شمالي و جنوبي شرقي سبلان بررسي شد. توليد كل مرتع در سه سطح چرايي سبك، متوسط و سنگين بر مبناي سه وضعيت خوب، متوسط و فقير و سهم گونه با استفاده از 10 پلات يك مترمربعي (30 پلات در هر دامنه و 60 پلات در دو دامنه) تعيين شد. سپس در دو جهت جغرافيايي در شدت هاي چرايي سبك، متوسط و سنگين سه ترانسكت50 متري به طور تصادفي مستقر و روي هر يك ده پايه از گونه، انتخاب و نمونه گيري اندام هاي هوايي و زيرزميني در زمان گلدهي انجام و پس از خشك شدن در هواي آزاد توزين شد. صفات كمّي مانند وزن ماده خشك اندام هاي هوايي و زيرزميني، طول ريشه، ارتفاع گونه و طول گل آذين تحت شدت هاي چرايي در دو دامنه اندازه گيري و با استفاده از تجزيه واريانس دو طرفه، بررسي اثر دامنه و شدت هاي چرايي مقايسه شد. نتايج نشان داد جهات جغرافيايي و شدت هاي چرايي بر روي ميانگين ماده خشك اندام هاي گونه تأثير معني داري دارد (0.01 p). نتايج مقايسه ميانگين ماده خشك صفات تحت شدت هاي چرايي در جهات شمالي و جنوب شرقي با استفاده از آزمون توكي تفاوت معني دار را در شدت هاي چرايي نشان داد (0.01 p). در بررسي ميانگين صفات مورد مطالعه تحت شدت هاي مختلف چرايي يكسان در دامنه شمالي و جنوب شرقي با استفاده از آزمون t نشان داد، ميانگين صفات كمّي در دامنه جنوب شرقي مقدار بيشتري را نسبت به دامنه شمالي دارا مي باشند و در مكان هاي با چراي سنگين تفاوت معني دار مي باشد (0.01 p). نتايج اين تحقيق پاسخ هاي فيزيولوژيكي و مورفوژني گياه مورد مطالعه را نسبت به شدت چراي دام و خصوصيات محيطي مانند نور خورشيد و جهات جغرافيايي نشان داد كه در واقع از مباني پايه در توليد و مديريت گياهان علوفه اي است و اين نتايج مي تواند با شناخت نياز هاي اكولوژيكي گونه در مديريت مراتع سبلان مورد استفاده قرار گيرد.