شبيه‌سازي پويايي كربن آلي خاك در اكوسيستم چمنزار تحت شرايط مديريتي مختلف با استفاده از مدل CENTURY

اطلاعات محدودي در مورد تغييرات دراز مدت كربن آلي خاك در اكوسيستم هاي چمنزار در دسترس است. هدف از اين مطالعه شبيه سازي پويايي كربن آلي خاك چمنزارها به منظور راهنمايي براي مديريت بهتر اين اكوسيستم ها بود. براي اين منظور چمنزارهاي دهگلان در استان كردستان در نظر گرفته شد و براي شبيه سازي پويايي كربن آلي خاك از مدل CENTURY استفاده گرديد. پس از جمع آوري ورودي هاي اقليمي، گياهي، خاكي و مديريتي مورد نياز مدل CENTURY، مدل مورد ارزيابي و تعيين اعتبار شد. براي مديريت چمنزار، سناريوهاي دروي علوفه، چراي سبك، چراي متوسط، چراي سنگين، تبديل به كشت گندم و تبديل به كشت يونجه در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه مدل CENTURY مقدار كربن آلي خاك را به درستي پيش بيني كرده است؛ به طوريكه ضريب تبيين خط رگرسيون مقادير اندازه گيري شده و مقادير پيش بيني شده توسط مدل، 0.84 و مقدار RMSE كمتر از RMSE0.05 بود. بر اساس شبيه سازي كربن آلي خاك در بازه زماني 2014 الي 2100 تحت سناريوي 1 (ادامه مديريت قبلي يعني درو علوفه) حدود 15 درصد كاهش خواهد يافت. اين كاهش كربن آلي خاك در سناريوي 2 (چراي سبك) تنها در حدود 2 درصد خواهد بود. كاهش مقدار كربن آلي خاك تحت سناريوي 3 (چراي متوسط)، 4 (چراي سنگين)، 5 (كشت يونجه) و 6 (كشت گندم) بيشتر بوده به طوريكه به ترتيب 23، 25، 47 و 100 درصد خواهد بود. در مجموع مي توان نتيجه گرفت كه كاربري هاي مختلف، اثرات متفاوتي بر پويايي كربن آلي خاك چمنزارها دارند و چراي سبك به عنوان مناسبت ترين شيوه بهره برداري براي حفظ مقدار كربن آلي خاك و در نتيجه عملكرد مناسب اكوسيستم چمنزار، پيشنهاد مي گردد.