بررسي شايستگي مراتع شرق استان گلستان به منظور طبيعت‌گردي (مطالعه موردي مناطق تيل آباد و خوش ييلاق در شهرستان آزاد شهر، استان گلستان)

طبيعت گردي سفري طبيعت محور با رويكرد حفاظت از محيط زيست در جهت لذت بردن از طبيعت و يكي از استفاده هاي جانبي مراتع نيز مي باشد. از نتايج جانبي اين كاربري، آشنايي با فرهنگ مردم محلي و بهره برداران بومي همچنين كمك به اين جامعه در جهت افزايش درآمد و فرصت هاي شغلي آن، بدون كمترين آثار مخرب بر محيط طبيعي است. لذا هدف از اين مطالعه بررسي شايستگي مراتع شرق استان گلستان به منظور طبيعت گردي با استفاده از روش فائو (FAO) و روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) مي باشد. بدين منظور با استفاده از روش فائو و در نظر گرفتن عوامل موثر و محدودكننده اكولوژيكي و محيطي، روي هم گذاري نقشه ها در محيط GIS انجام گرفت و قابليت هاي منطقه جهت كاربري طبيعت گردي مشخص شد. همچنين با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي مناسب ترين معيارها و گزينه هاي توسعه طبيعت گردي با استفاده از نظرات كارشناسان بومي و محلي منطقه تعيين گرديد. وزن دهي به معيارها با توجه به نوع كاربري در محيط نرم افزار Expert choice انجام گرفت. نتايج بررسي شايستگي طبيعت گردي منطقه بر اساس روش فائو نشان داد كه 09/0 درصد در طبقه شايستگي زياد، 03/1 درصد در طبقه با شايستگي متوسط و 88/98 درصد در طبقه غيرشايسته قرار گرفته است. بر اين اساس از بين عامل هاي محيطي و اكولوژيكي فاكتور ارتفاع و از بين پارامترهاي زير ساختار فاكتور دسترسي به مراكز خدماتيرفاهي از عوامل افزايش دهنده شايستگي و فاكتورهاي پوشش گياهي، آب و هوا و دسترسي به منابع آب از عوامل محدودكننده منطقه جهت طبيعت گردي بودند. نتايج مطالعات بر اساس مدل AHP نيز نشان داد كه از بين معيارهاي تعيين شده، جاذبه طبيعي و فرهنگي، فاصله تا منابع آب و فاصله تا مراكز خدماتيرفاهي بيشترين وزن و عامل محيطي خاك كمترين وزن را به خود اختصاص دادند.