امكان‌سنجي اقتصادي و زيست ‌محيطي تغيير كاربري اراضي مرتعي شرق استان مازندران به كاربري‌هاي جديد

امروزه عرصه هاي منابع طبيعي به عنوان يك عامل توليدي جهت رشد و توسعه اقتصادي در كشور هاي در حال توسعه؛ در معرض تهديد تغيير كاربري قرار دارند. مراتع بواسطه توليد كالا و خدمات اكوسيستمي از جنبه هاي اقتصادي و زيست محيطي بسيار ارزشمند بوده و تغيير آن نيازمند يك ارزيابي و تحليل اقتصادي جامع و كامل است. هدف اين تحقيق، تحليل هزينه منفعت تغيير كاربري اراضي مرتعي شرق استان مازندران به كاربري هاي جديد با در نظر گرفتن هزينه هاي زيست محيطي در كنار ساير هزينه ها و منافع حاصله و همچنين برآورد خسارت زيست محيطي آن است. مقادير هزينه اي و منفعتي تغيير كاربري از سال 1384 تا 1395 محاسبه گرديده و در ادامه با استفاده از متوسط نرخ تورم سالانه تا سال 1414 طي يك دوره 30 ساله تنزيل گرديده اند. نتايج مدل ارزيابي ايستا، همه 12 سناريو تغيير كاربري فعلي و محتمل نشان داد كه هيچ يك از كاربري هاي ممكن، با لحاظ نمودن هزينه هاي زيست محيطي، از لحاظ اقتصادي توجيه پذير نيست. در مدل ارزيابي پويا نيز از ميان 3 سناريو تعريف شده، 2 سناريو در بلندمدت به طو كامل غير اقتصادي و 1 سناريو ( تبديل مرتع به واحد مسكوني) با لحاظ نمودن ملاحظات زيست محيطي توجيه پذير مي باشند. همچنين ميزان تغيرات طي اين دوره در كل عرصه هاي مرتعي به كاربري هاي ديگر حدود 33466 هكتار بوده كه با توجه به متوسط ارزش سالانه هر هكتار مرتع از حيث توليد كالا و خدمات، خسارتي به ميزان 1657 ميليارد ريال به جامعه وارد شده است.