ارزيابي نقش گردشگري بر همگرايي واحدهاي سياسي- فضايي‌ ايران و آذربايجان

موقعيت جغرافياي ايران در مجاورت با كشورهاي حوضه قفقاز منزلت ژئوپليتيك و ژئواكونوميك بالايي به اين كشور بخشيده است و زمينه را براي بستر سازي همگرايي از طريق گردشگري در حوزه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي فرهنگي و زيست محيطي به وجود آورده است. پژوهش حاضر در صدد پاسخگويي به اين سوال مي باشد كه آيا مجاورت سرزميني، پيوستگي هاي تاريخي، علايق و منافع مشترك اين دو واحد سياسي مي تواند نقش تعيين كننده اي در تحولات ژئوپليتيك گردشگري منطقه اي به دنبال داشته باشد؟. پژوهش حاضر از نظر هدف، كاربردي، از نظر نوع توصيفي تحليلي مبتني بر گردآوري داده ها با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه مي باشد. روايي گويه ها از ديدگاه محققان بررسي شده و پايايي آن به ميزان 0.75 با استفاده از آلفاي كرونباخ محاسبه شده است. پرسشنامه تحقيق با استقرار در مرزهاي ورودي گردآوري شده و با استفاده از آزمون هاي آماري نظير t تك نمونه اي و دو نمونه اي و تحليل عاملي تحليل شده اند. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه از بين شاخص هاي مورد بررسي، شاخص هاي بسترهاي اقتصادي و تجاري گردشگري و خدمات ارايه شده به گردشگران به ترتيب با مقادير (4.05 و 4.02) بيشترين تاثير را در همگرايي دو كشور به خود اختصاص داده اند. علاوه بر اين، نتايج تحليل عاملي نشان مي دهد كه سه عامل بهبود روابط تجاري (19.39)؛ استفاده از خدمات درماني و بازديد از بستگان (17.2) و دسترسي آسان و امنيت كشور همسايه (11.6) با نزديك به 50 درصد از كل واريانس از ديدگاه پاسخگويان بيشترين اهميت را در ايجاد و بهبود همگرايي بين دو كشور همسايه از طريق توسعه گردشگري دارد.