ارزيابي كنه شكارگر Gaeolaelaps aculeifer در كنترل كنه‌ كورم گلايول (Rhizoglyphus echinopus)

(Evaluation Gaeolaelaps aculeifer in control of gladiolus bulb mite (Rhizoglyphus echinopus Fumouze & Robin, Asigmata: Acaridae

خسارت كنه‌ انباري (Rhizoglyphus echinophus) اهميت اقتصادي روي كورم گلايودارد. مطالعه ­اي درباره كارائي اين كنه شكارگر Gaeolaelaps aculeifer و بومي در شرايط آزمايشگاهي انجام شد. با آلوده نمودن هركورم گلايول به چهاركنه انباري و كشت هريك در گلدان­ هاي حاوي 50% خاك معمولي، 25% كود دامي پوسيده و 25% ماسه انجام شد. براي رها سازي كنه شكارگر از هفت نوبت در زمان ­هاي مختلف براي رهاسازي استفاده و نتايج با تيمار شاهد (فاقد رهاسازي شكارگر) مقايسه شدند. عملكرد شكارگر بر فعاليت كنه انباري با اندازه‌ گيري طول ساقه اصلي گلايول 35 روز بعد از رهاسازي در هر گلدان و شمارش تعداد كورم­ هاي جديد در سه نوبت به فاصله يك ماه اقدام شد. تاثير كنه شكارگر بر جمعيت كمي كنه آفت با استفاده از قيف برليز تعيين گرديد. داده­ هاي به­ دست آمده از طرح آماري كامل تصادفي با 5 تكرارمورد تجزيه آماري توسط نرم ­افزار SAS قرار گرفتند. كارايي نوبت­ هاي مختلف رهاسازي كنه شكارگر بر ميانگين طول ساقه و جمعيت كنه كورم گلايول در بين تيمارها تفاوت آماري معني داري (p≤0.05) داشت. بيشترين ميانگين كورم جديد در هرگلدان به تعداد 3/4 كورم، كمترين درصد آلودگي 10/8 درصد و ميانگين جمعيت كنه آفت به تعداد 0/2 كنه آفت در چهار مرحله رهاسازي كنه شكارگر ثبت شد. كمترين رشد طول ساقه گلايول 42/7 سانتي در يك مرحله رهاسازي كنه شكارگر ملاحظه شد. امكان دست­يابي به كنترل بيولوژيك كنه انباري روي كورم گلايول با استفاده از چهار مرحله رهاسازي كنه شكارگر فراهم آمده است.

The gladiolus bulb mite (Rhizoglyphus echinophus Fumouze & Robin, Asigmata: Acaridae) is an economic pest of greenhouses. The effects of predatory mite, (Gaeolaelaps aculeifer (Canestrini), Mesostigmata: Laelapidae) in control of the bulb mites measured in laboratory condition. An infestation of gladiolus corm done by transferring 4 female adult of the bulb mite on each corm and the corm cultivated on an earthen pot, soil of pots disinfected by a valid fungicide. Seven releasing types were used for predatory mite and the effects were evaluated on the growth and infestation of the plants. Effects of predatory mite evaluated after 35 days from releasing time by measuring the length of stem at monthly interval in three consequent months. Number of new germinated corms was active stage were counted. Completely randomized design with 8 treatments and 5 replications were used. Analysis of variance was using SAS software. Significant differences were observed among treatments (p≤0.05). Maximum new germinated corms (3.4 corms), the least percent bulb mites infestation (10.80%) and number bulb mite (0.2 mite) recorded in four times releasing the predatory mite. The least length of stem 42.7 cm developed for one time releasing predator at 3 days after cultivating. Results showed that four steps releasing predatory mite provided maximum efficiency and can be recommended for effective biological control of bulb mites in the greenhouses.