بررسي تطبيقي نقوش دست‌بافته‌هاي عشاير بختياري با سفال‌هاي پيش از تاريخ جنوب غرب ايران

بافندگي، يكي از فنون اصلي ايل بختياري است و دست‌بافته‌هاي آنها، داراي نقش هاي متنوع، شيوه‌ها و تكنيك‌هاي مختلف ملهم از ذهن هنرمندان هستند و طرح و نقش بافته‌ها، با فرهنگ و طبيعت منطقه بختياري‌ها در ارتفاعات و دره رودخانه‌هاي زاگرس ارتباط تنگاتنگي دارد و موقعيت جغرافيايي منطقه؛ به‌خصوص پيچ‌وتاب شبكه‌هاي ارتباطي و رودخانه‌ها و ديگر عناصر زيست‌محيطي، نقش شايان توجهي در شكل‌دهي به داده‌هاي باستان‌شناختي و نقش‌مايه‌هاي آثار هنري منطقه داشته است. يكي از اين آثار هنري، نقوش دست‌بافته‌هاي عشاير بختياري است. بهترين داده‌هاي باستان شناختي جهت تطبيق با نقش‌مايه‌ دست‌بافته‌ها، سفال است. هدف از پژوهش، تحليل نقش‌مايه‌هاي مشترك دست‌بافته‌هاي بختياري با سفال‌هاي پيش از تاريخ منطقه جنوب غرب ايران است. روش تحقيق، توصيفيتطبيقي همراه با تحليل است و داده​ ها، از مطالعات اسنادي و بازديد ميداني (جهت دسترسي به نقش‌مايه دست‌بافته‌هاي بختياري) حاصل شده‌اند و رويكرد پژوهش، تاريخي است. سؤال پژوهش اين بوده كه تطبيق نقش‌مايه‌ دست‌بافته‌هاي بختياري با سفال (يافته باستان‌شناختي) جنوب غرب ايران در دوران پيش از تاريخ، چگونه قابل‌تبيين است؟ نتايج پژوهش نشان مي‌دهند كه نقوش دست‌بافته‌هاي بختياري، ريشه در طبيعت پيرامون زندگي آنها، اعتقادات، فرهنگ و سنت‌هاي جنوب غرب ايران داشته و شباهت‌هاي بسياري بين نقوش سفال و دست‌بافته‌ها وجود دارند و بسياري از اين نقش‌مايه‌ها نظير؛ نقوش هندسي، گياهي، انساني، حيواني و ساير نقوش نظير؛ چليپا، زنجيره خمپا (مئاندر) با نقوش سفالي پيش از تاريخ منطقه جنوب غرب ايران (جعفرآباد، جوي، بندبال، چغاميش، سوزيانا و محوطه‌هاي مس و سنگ چهار محال و بختياري مانند تپه هفشجان، سورك و شهركرد) تطابق داشته و بيشتر نگاره‌هاي پيش از تاريخ در كالبد سفال، به دست‌بافته‌هاي عشاير بختياري راه يافته و ماندگار شده‌اند.