بررسي فعاليت ضدقارچي فيلم پلي‌لاكتيك‌اسيد حاوي نانوذره آهن در يك سامانۀ غذايي

زمينه و هدف: آلودگي موادغذايي از طريق قارچ ها، سلامتي انسان را تهديد مي كند. بسته بندي فعال حاوي تركيبات ضدقارچي روش نويني براي افزايش ايمني و نگهداري موادغذايي است. هدف از اين مطالعه، توليد و بررسي خواص ضدقارچي فيلم فعال پلي لاكتيك اسيد حاوي نانوذرۀ آهن در بسته بندي آب انگور بود. مواد و روش كار: فيلم هاي نانوكامپوزيت پلي لاكتيك اسيد با روش قالب گيري از طريق افزودن مقادير مختلف نانوذره (۰، ۲ و ۴ درصد) به محلول ۴درصد وزني از پلي لاكتيك اسيد در كلروفرم تهيه و اثر ضدقارچي فيلم ها در شرايط آزمايشگاهي و بسته بندي آب انگور بررسي شد. بدين منظور، ديسك هاي مدوري (۶ ميلي متر) از فيلم تهيه و روي محيط هاي كشت پتيتو دكستروز آگار تلقيح شده با سوسپانسيون قارچ هاي آسپرژيلوس نايجر، پني سيليوم نوتاتوم و بوتريتيس سينرا قرار داده شد. قطر هالۀ رشدنيافتگي پس از ۵ روز گرمخانه گذاري پليت ها در دماي ۲۷ درجۀ سلسيوس، براساس ميلي متر گزارش شد. براي بررسي اثر ضدقارچي نانوكامپوزيت در بسته بندي آب انگور، تعداد cfuml ۱۰^۴ ×۵ از كپك هاي فوق، به آب انگور پاستوريزه تلقيح شده و سپس با دوخت حرارتي بسته بندي و پس از يك دورۀ ۱۵روزه، جمعيت كپك ها شمارش شد. يافته ها: پراكنش نانوذره در پليمر، تا غلظت ۲درصد يكنواخت و در غلظت ۴درصد، موجب ايجاد كلوخه شد. نتايج آزمون انتشار ديسك نشان داد كه افزودن نانوذرات به فيلم، باعث ايجاد خاصيت ضدقارچي عليه قارچ هاي آزمودني شد و اين خاصيت با افزايش درصد نانوذره افزايش يافت. همچنين نتايج بررسي اثر ضدقارچي در بسته بندي آب انگور در بازۀ زماني ۱۵روزه نشان داد كه جمعيت قارچ ها با غلظت نانوذرات آهن در نمونه هاي آب انگور رابطۀ معكوس داشت. قارچ آسپرژيلوس نايجر بيشترين و قارچ بوتريتيس سينرا كمترين مقاومت را نسبت به اين نانوذره از خود نشان داد. نتيجه گيري: سازگاري جالب توجه بين نانوذرۀ آهن و پلي لاكتيك اسيد، امكان توليد نانوكامپوزيت پلي لاكتيك اسيد را به عنوان يك جايگزين پليمرهاي سنتزي حاصل از مشتقات نفتي، فراهم مي كند. نانوذرۀ آهن از طريق نشت لاكتاز دهيدروژناز از ديوارۀ سلولي، اختلال در عملكرد ميتوكندري، متراكم شدن كروموزوم ها و توليد راديكال هاي آزاد اكسيژن موجب اثر ضدقارچي مي شود. با توجه به اثر ضدقارچي نانوذرۀ آهن، كاربرد آن در فيلم پلي لاكتيك اسيد، موجب كاهش رشد قارچي و درنتيجه افزايش زمان ماندگاري موادغذايي مي شود.