ارزيابي دوز موثر اندام‌هاي حساس به پرتو در سي‌تي‌ اسكن قفسه سينه زنان، با و بدون سيستم كنترل خودكار تابش‌ دهي

زمينه و هدف: روش هاي متعددي به منظور كاهش دوز مانند استفاده از سيستم كنترل خودكار تابش دهي، در تصويربرداري هاي سي تي اسكن ابداع شده اند. در اين مطالعه تاثير استفاده از اين سيستم بر دوز دريافتي اندام هاي حساس به پرتو بيماران زن در سي تي اسكن قفسه سينه، ارزيابي شده است. روش بررسي: اين پژوهش، مطالعه اي مقطعي، تحليلي و كمي بوده كه در بهار سال ۱۳۹۶ در بخش تصويربرداري بيمارستان فيروزگر دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با ثبت پارامترهاي تابش دهي به ۵۴ بيمار زن هنگام سي تي اسكن قفسه سينه انجام شده است. ۲۵ آزمون با سيستم كنترل خودكار تابش دهي و بقيه بدون اين سيستم انجام شدند. شاخص دوز سي تي در مركز و اطراف فانتوم استاندارد اندازه گيري و شاخص وزني دوز سي تي محاسبه شد. همچنين دوز موثر اندام ها با استفاده از CTExpo software, version 2 (Medizinische Hochschule, Hannover, Germany) و نويز به عنوان مشخصه اي از كيفيت تصوير در فانتوم آب براي هر دو گروه محاسبه و مقايسه شد. يافته ها: شاخص وزني دوز سي تي، با استفاده از سيستم كنترل خودكار تابش دهي، ۹/۹۴ ميلي گري (mGy) و دوز موثر، ۵/۴ ميلي سيورت (mSv) بود. بدون استفاده از اين سيستم، اين مقادير به ترتيب،mGy ۱۲/۴۶ و mSv ۶/۳ بودند. درحالي كه نويز از ۴/۲۰ به ۴/۷۴ (۱۱/۳%) افزايش داشت. بيشترين دوز موثر دريافتي مربوط به پستان، مري، ريه و تيموس به ترتيب با ميزان ۱۵، ۱۴، ۱۴ و mSv ۱۴ در پروتكل بدون سيستم كنترل خودكار تابش دهي بود. نتيجه گيري: استفاده از سيستم كنترل خودكار تابش دهي به منظور كاهش دوز بيمار در سي تي اسكن قفسه سينه زنان، به طور معناداري موثر بوده و نويز اضافه شده به تصوير در حد قابل قبولي مي باشد.