توليد هورمون رشد انساني نوتركيب و ‌چالش‌هاي پيش رو

مقدمه: هورمون رشد، يك رشته پلي‌پپتيد غيرگليكوزيله ترشحي از سلول‌هاي غدد هيپوفيز همه مهره‌داران است كه تنوع وسيعي از فعاليت‌هاي زيستي را دارا بوده و با توجه به اهميت اين هورمون و كاربردهاي درماني مهم و متنوع آن در پزشكي، توليد نوتركيب آن مي‌تواند از درجه اهميت بالايي برخوردار باشد. در دهه‌هاي اخير، مهندسي پروتئين و مهندسي ژنتيك سبب شده است كه ميزان بالايي از سطح بيان و توليد اين پروتئين در ميزبان‌هاي مختلفي از جمله باكتري اشريشياكلي حاصل شود و با تكنيك‌هاي جديد، خالص‌سازي و سنجش هورمون توليدي به‌آساني انجام گيرد. بنابراين هدف پژوهش مروري حاضر، بررسي توليد هورمون رشد انساني نوتركيب (rhGH) و چالش‌هاي پيش رو انجام گرفت. نتيجه‌گيري: از جمله مشكلاتي كه در مسير بيان و تخليص هورمون رشد انساني مي‌توان به توليد اجسام توده‌اي در بيان پروتئين‌هاي نوتركيب در سيتوپلاسم سلول‌ها، آلودگي‌هاي ناشي از پروتئين‌هاي ميزبان، ريكاوري پايين پروتئين از اين توده‌ها، ترشح كم پروتئين‌ها به فضاي پري‌پلاسمي، هزينه بالاي توليد مخصوصاً در مرحله تخليص و غيره اشاره كرد. به‌علت عدم نياز به گليكوزيله‌شدن اين هورمون و نيز راندمان بالا و سادگي كار، سيستم‌هاي باكتريايي مخصوصاً اشريشياكلي اقتصادي‌ترين و موثرترين سيستم‌ها در بيان پروتيئن‌هاي هترولوگ هستند و مي‌توان عنوان كرد كه باكتري اشريشياكلي كارآمدترين ميزبان براي توليد هورمون رشد انساني نوتركيب است. مرحله خالص‌سازي هورمون معمولاً پرهزينه‌ترين مراحل توليد محسوب مي‌شود. از اين رو يك طراحي مطلوب به‌منظور داشتن بالاترين ميزان ريكاوري پروتئين هدف همراه با حذف همه آلودگي‌ها از محصول نهايي و كاهش مراحل تخليص مورد نياز است.