ارزيابي آينده مسيرهاي نوآوري زيست‌فناوري براساس همگرايي آن با ساير فناوري‌ها

اهداف: علوم و فناوري‌هاي نوظهور و جديد، پتانسيل عظيمي در حوزه نوآوري دارند. بنابراين بايد در برابر عدم قطعيت‌هاي بزرگي كه به‌وسيله مجهولات ايجاد مي‌شوند، حفاظت شوند. هدف پژوهش حاضر ارزيابي آينده مسيرهاي نوآوري زيست‌فناوري براساس همگرايي آن با ساير فناوري‌ها بود. اطلاعات و روش‌ها: در اين پژوهش مروري سيستماتيك با ارزيابي آينده‌نگرانه مسيرهاي نوآوري زيست‌فناوري، راهبردهاي آينده اين فناوري در سطح ملي تعيين شد. تمام كاربردهاي بالقوه نشان‌دهنده مسيرهاي نوآوري آينده اين فناوري، در تركيب و همگرايي با فناوري‌هاي نانو، اطلاعات و علوم و فناوري‌هاي شناختي مشخص شد. ميزان شدت و ضعف اثرات و موانع در تمام بخش‌هاي فناوري زيستي در سه دوره زماني كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت و نمودار اثرات موانع فناوري‌هاي زيستي به‌صورت دوتايي تركيبي و براي خود زيست‌فناوري، تعيين و در قالب راهبردهاي چشم‌پوشي، سرمايه‌گذاري، بهره‌برداري و فرصت‌طلبي پيشنهاد شد. يافته‌ها: در حوزه زيست‌فناوري فناوري اطلاعات در ميان‌مدت بيشترين تاثير به‌ترتيب روي شاخص‌هاي بهبود كيفيت مطلوب زندگي انساني، بهبود پيامدهاي مثبت اجتماعي و افزايش رتبه نوآوري و در حوزه زيست‌فناوري فناوري نانو و زيست‌فناوري علوم شناختي روي شاخص‌هاي بهبود كيفيت مطلوب زندگي انساني، افزايش قدرت امنيتي و دفاعي و بهبود پيامدهاي مثبت اجتماعي بود. نتيجه‌گيري: بيشترين تعداد كاربرد شامل بازه زماني ميان‌مدت است. راهبرد بهره‌برداري به‌ترتيب بايد در حوزه‌هاي زيست‌فناوري علوم شناختي و زيست‌فناوري فناوري نانو استفاده شود. از راهبرد سرمايه‌گذاري بايد بيشترين استفاده در حوزه‌هاي زيستي مشترك با فناوري اطلاعات صورت پذيرد. در حوزه‌هاي مشترك زيست‌فناوري با فناوري نانو و علوم شناختي نيز بيشترين استفاده از راهبرد فرصت‌طلبي است.