مطالعه الگوي مكاني بيماري سل با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي در استان كرمان، 1395-1390: يك مطالعه اكولوژيك

زمينه و هدف: بيماري سل (Tuberculosis; TB) يك بيماري عفوني است كه بيش از 95 درصد موارد بيماري و مرگ ناشي از آن در كشورهاي با درآمد پايين و متوسط رخ مي‌دهد. امروزه سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) يكي از مفيدترين ابزار اپيدميولوژيك در شناسايي مناطق جغرافيايي و گروه‌هاي جمعيتي با خطر بالاي ابتلاء به بيماري سل مي‌باشد. اين مطالعه با هدف تعيين الگوي مكاني بروز بيماري سل در استان كرمان به انجام رسيده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه اكولوژيك، 1927 بيمار جديد كه از ابتداي سال 1390 تا پايان سال 1395 در استان كرمان مبتلا به سل تشخيص داده شده بودند، وارد مطالعه گرديدند. اطلاعات بيماران از سامانه نرم افزاري ثبت بيماران سل، استخراج گرديد. داده‌ها با استفاده آزمون آماري كاي دو تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: تعداد 1356 نفر (70.37 درصد) بيمار مبتلا به سل ريوي و 571 نفر (29.63 درصد) بيمار مبتلا به سل خارج ريوي بودند. متوسط ميزان بروز 6 ساله بيماري سل در جمعيت زنان در استان، 11.40 و در جمعيت مردان 9.94 مورد در يك‌صد هزار نفر به دست آمد. با ترسيم نقشه‌هاي بروز بيماري سل، بالاترين مقادير متوسط بروز 6 ساله، در شهرستان‌هاي قلعه گنج، كهنوج و كرمان مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: نقشه‌هاي تهيه شده با GIS نشان دهنده آن است كه خطر ابتلاء به بيماري سل در مناطق شرقي و جنوبي استان (به ويژه شهرستان‌هاي قلعه گنج، كهنوج، كرمان، بم و رودبار) بيش‌تر از ساير مناطق است، لذا ارائه خدمات و مراقبت‌هاي ويژه به به مناطق با خطر بالا پيشنهاد مي‌گردد.