ارزيابي ريسك اكولوژيكي برخي فلزات سنگين غبار انتشار يافته از صنايع غيرفلزي شهرستان اردكان يزد در تابستان سال 1397: يك مطالعه توصيفي

زمينه و هدف: اجراي برنامه هاي توسعه صنعتي بدون در نظر گرفتن ملاحظات محيط زيستي باعث تداوم ورود آلاينده ها به هوا شده است. لذا هدف از اين مطالعه تعيين ريسك اكولوژيكي برخي فلزات سنگين غبار تعدادي از صنايع غيرفلزي و تعيين بهترين شاخص در ارزيابي آلودگي منطقه اردكان بود. مواد و روش ها: اين مطالعه توصيفي در فصل تابستان سال 1397، با نصب تله هاي غبار گير اطراف تعدادي صنايع غيرفلزي انجام شد. پس از جمع آوري غبار، غلظت روي، سرب، آرسنيك، آلومنيوم، كبالت، آهن، برليوم و موليبدن توسط دستگاه طيف‌سنجي جرمي پلاسمايي جفت شده القائي اندازه گيري شد. سپس سطح آلودگي فلزات سنگين بر اساس تعدادي از شاخص‌هاي اكولوژيك منفرد و تلفيقي ارزيابي شد. ﺗﺠﺰيﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮنﻫﺎي ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. يافته ها: ميانگين غلظت روي، سرب، آرسنيك، آلومنيوم، كبالت، آهن، برليوم و موليبدن در كليه نمونه ها به ترتيب 961، 62.08، 19.19، 13.32، 36527.91، 1.42 و 2.22 ميلي گرم بر كيلوگرم اندازه گيري شد. بر اساس شاخص آلودگي منفرد عناصر سرب، روي و آرسنيك در كلاس آلودگي شديد و بر اساس شاخص منفرد، فاكتور آلودگي دو عنصر روي و آلومنيوم در كلاس بسيار بالا آلودگي قرار گرفتند. كلاس آلودگي شاخص هاي تلفيقي درجه آلودگي و درجه آلودگي اصلاح شده به ترتيب قابل توجه تا بسيار بالا و متوسط تا بالا متغير بود. بر اساس شاخص تلفيقي بار آلودگي، كليه نمونه‌ها در كلاس آلوده قرار گرفتند. نتيجه گيري: شاخص هاي اكولوژيك منفرد بهترين شاخص ها در ارزيابي شدت آلودگي غبار منطقه هستند كه در بين عناصر مورد بررسي، فلز روي را به عنوان فلز بحراني معرفي مي كنند.