آسيب‌شناسي توانش ترجمه دانشجويان كارشناسي زبان و ادبيات عربي و تدريس ترجمه عربي‌ـ فارسي و برعكس با تكيه بر روش تحليل خطا (ETA)

آموزش، موضوع مهمي است و روش‌هاي آموزشي براي تحقق اهداف ترسيم‌شده بايد پيوسته به‌روزرساني و آسيب‌شناسي شود. يكي از زمينه‌هاي موجود در اين حيطه، آموزش ترجمه به دانشجويان رشته‌هاي زبان خارجي و از جمله زبان عربي است. در اين زمينه، كاربست نظريات زبان‌شناسي در امر شناخت و تحليل مشكلات آموزش زبان بسيار كارآمد مي‌نمايد. در مقاله پيش‌ رو، پژوهشگران درصددند با تكيه بر روش توصيفي‌ـ تحليلي «تحليل خطا» (ETA)، آموزش ترجمه در رشته زبان و ادبيات عربي را تحليل و بررسي نمايند. در اين راستا، در بخش توصيف خطا از روش برگزاري آزمون و در بخش ارائه راهكار از روش ميداني (پرسشنامه‌اي) استفاده، و نتايج حاصله تحليل شده‌است. نتايج بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه لازم است نسبت بين اهداف آموزشي ترسيم‌شده براي دروس ترجمه و زمان اختصاص‌يافته به اين دروس، مناسب‌سازي شود. بررسي‌ها ضمن تأييد نسبت تقريباً مستقيم بين توفيق در يادگيري نحو و متون نثر و موفقيت در انواع ترجمه، از اختصاص بيشترين درصد خطا از نوع خطاهاي ميان‌زباني و واژگاني در ترجمه متون ادبي از عربي به فارسي، خطاهاي نحوي و لغوي ميان‌زباني در بخش ترجمه فارسي‌ـ عربي و خطاهاي لغوي ميان‌زباني و مشخصاً خطاي وام‌گيري، در ترجمه متون مطبوعاتي گزارش مي‌دهند. در بخش راهكارها، يافته‌ها حاكي از توصيه متخصصان به تدوين برنامه جامع و راهبردي شامل منبع تدريس استاندارد در گروه‌هاي آموزشي، اتخاذ روش تدريس مناسب و فعاليت استاد ترجمه در زمينه ترجمه، خوانش متون مفيد و مؤثر در كلاس و تمرين درون‌كلاسي، نگاهي معنامحور به موضوعات درسي، آموزش روش نگارش انواع جمله عربي، و توجه به آموزش اصطلاحات و تعابير عربي و جمله‌نويسي بر مبناي آن‌هاست.