مقايسه اثر روغن ضروري درمنه دشتي (Artemisia sieberi) بر پروتواسكولكس هاي كيست هيداتيك در شرايط آزمايشگاهي با داروي آلبندازول

سابقه و هدف: هيداتيدوز از بيماريهاي مهم مشترك انسان و دام است كه بهترين روش درمان آن جراحي مي باشد. تاكنون اسكولكس كشي هاي شيميايي زيادي براي جلوگيري از نشت پروتواسكولكسي ها حين عمل جراحي بكار گرفته شد اما با توجه به عوارض جانبي مواد شيميايي و استفاده از گياهان دارويي ضروري به نظر مي رسد. با توجه به خواص ضد انگلي درمنه دشتي اين مطالعه به منظور بررسي و مقايسه اثر روغن ضروري درمنه دشتي (Artemisia sieberi) بر پروتواسكولكس هاي كيست هيداتيك در شرايط آزمايشگاهي با داروي آلبندازول انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه آزمايشگاهي روغن ضروري از قسمت هاي هوايي گياه تهيه شد. كروماتوگرافي گازيطيف سنجي جرمي به منظور تعيين اجزاي آن انجام شد. پروتواسكولكس ها از كبد هاي آلوده به كيست هيداتيك استخراج و به مدت 10، 30، 60 و 120 دقيقه در معرض غلظت هاي (2/5، 5 و 10 μg/ml) درمنه دشتي قرار گرفتند. ميزان زنده بودن پروتواسكولكس ها بوسيله رنگ آميزي ائوزين سنجيده شد. از آلبندازول به عنوان داروي استاندارد استفاده شد. يافته ها: آلفا توجون با 31/5 درصد بعنوان تركيب اصلي روغن ضروري مشخص شد. ميزان اسكولكس كشي روغن ضروري در غلظت μg/ml2/5 در زمان هاي 10، 30، 60 و 120 دقيقه به ترتيب 51/8، 71/5، 82/8 و 99/3 درصد بود. آلبندازول با دوز مشابه در بازه هاي زماني مشابه اثر كشندگي كمتري از خود نشان داد ولي در مقايسه با شاهد هر دو تيمار اثر معني دار از خود نشان دادند (0/05 p). بيشترين فعاليت اسكولكس كشي روغن ضروري در غلظت μg/ml 10 سي دقيقه پس از تيمار ديده شد. براي داروي آلبندازول اين اثر در دوز μg/ml10 پس از 120 دقيقه مشاهده شد. نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشان داد كه روغن ضروري درمنه داراي اثر پروتواسكولكس كشي قابل قبولي در مقايسه با داروي آلبندازول است و مي توان از آن به عنوان يك ماده پروتواسكولكس كش طبيعي استفاده كرد.