جان كيج و كاتارسيس در پرتو تجربه هنرمندانه

كاتارسيس در انديشه ارسطو، امري اخلاقي، در تئاتر برشت به تخليه عاطفي جسمي و آگاهي شناختي و در نوشتار ويگوتسكي به تضاد آگاهي بخش پيرامون تجربه زندگي تعبير شده است. جان كيج، موسيقي دان برجسته قرن بيستم، نيز ايجاد چالش براي كُنش ادراكي مخاطب و هويّت اثر در تجارب موسيقايي و پرفورمنس هايش، كه اساساً از ماهيّتي كاتارتيكي برخوردارند، را هسته اصلي انديشه هنري خود مي دانست. ازاين رو، هدف پژوهش حاضر جست وجوي وجود و مفهوم تجربه كاتارسيس در آثار جان كيج است و در اين راستا از روش تاريخي و توصيفي تحليلي و منابع كتابخانه اي بهره گرفته است. يافته ها نشانگر سه مرحله تغيير انديشه وي، از فاصله گذاري به انگيزش مخاطب براي مداخله، و در نهايت، متأثر از انديشه ذن، بخشيدن مقام هنرمند به مخاطب، به عنوان روش ويژه خود در راستاي دادن تجربه كاتارسيس به وي، است. كيج با قرار دادن مخاطب در جايگاه هنرمند، با بخشيدن مقامي رفيع به انسان، كاتارسيس را به تجربه دائمي وي در زندگي بدل مي سازد.