اثر بخشي برنامه درمان كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي (MBSR) بر كاهش درد در بيماران مرد در حال بهبودي در فاز سم زدائي مورفين، يك كارآزمايي كنترل شده تصادفي

مقدمه: اعتياد بيماري پيش رونده و داراي تبعاتي جسماني و رواني است. يكي از پيامد هاي جسماني مصرف مواد، درد مي باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي اثر بخشي درمان كاهش استرس بر كاهش ميزان درد بيماران تحت درمان در فاز سم زدايي انجام پذيرفت. روش: در يك مطالعه تجربي تك سايت در قالب كارآزمايي باليني تصادفي با گروه كنترل و پيش آزمون و پس آزمون چهل(50=N) مرد (سنين 38-18 با ميانگين سني: 26.6) در فاز سم زدايي از بين مددجويان بستري در كمپ اقامتي شهركرج با استفاده از نمونه گيري تصادفي انتخاب و با استفاده از نرم افزار اكسل آفيس به طور تصادفي به دو گروه آزمايشي(25=n) و كنترل (25=n) تخصيص داده شدند. گروه آزمايش به مدت 12 جلسه (هفته اي سه جلسه و هر جلسه 50 دقيقه) تحت درمان گروهي ذهن آگاهي قرار گرفت و گروه كنترل صرفا درمان هاي روتين مركز را دريافت نمودند. سپس، دو گروه در دو نوبت پيش آزمون و پس آزمون توسط پرسشنامه درد مك گيل (ميزان پاسخ دهي=91%) در قالب سه سطح حسي، عاطفي و نوروپاتيك مورد ارزيابي قرار گرفتند. از شركت كنندگان دو بار در هفته تست ادرار با آستانه مفروض سي صد نانوگرم در ميلي ليتر به منظور احراز اطمينان از پايبندي به پرهيز از مصرف به عمل آمد. داده ها توسط آزمون هاي پارامتريك تحليل كواريانس چند متغيره مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. همچنين داده هاي كيفي حاصل از ارزيابي هاي دموگرافيك كدگذاري و به كمك ابزار تحليل داده هاي كيفي Atlas.ti-5.2 مورد تحليل قرار گرفتند. يافته ها: يافته ها نشان داد كه درمان ذهن آگاهي تاثير معناداري بر بهبود شاخص هاي درد حسي با فاصله اطمينان 21.32 (25.74-16.90) و نوروپاتيك با فاصله اطمينان 20.92 (25.64-16.20) ايفا نموده است(0.01 P)، گرچه اثربخشي درمان فوق بر مولفه درد عاطفي(فاصله اطمينان 20.74؛ 24.24-17.24) معنادار مشاهده نشد(0.05 P). نتيجه گيري: يافته هاي پژوهش حاضر همسو با پيشينه پژوهشي بيانگر اثر بخشي درمان هاي نوظهور از جمله ذهن آگاهي بر تعديل شاخص هاي روان شناختي درد مي باشد. يافته هاي مذكور ضمن ارائه چشم اندازي روشن در چارچوب درمان هاي روان شناختي، مي تواند در حيطه اعتياد و طرح ريزي مداخلات كارامد اهميتي قابل توجه داشته باشد.