اثر قارچ هاي ميكوريزايي Glomus mosseae و شبه ميكوريزايي Piriformospora indica بر رشد گياه چه گندم و چند گونه علف هرز

به منظور بررسي كلوني سازي قارچ، روي ريشه گندم و هشت گونه علف هرز، نه آزمايش مستقل در قالب طرح كاملاً تصادفي با پنج تكرار در سال 1395 در شرايط گلخانه اجرا شد. آزمايش هاي مذكور هر كدام داراي سه تيمار تلقيح با قارچ ميكوريزايي گلوموس (Glomus mosseae)، تلقيح با قارچ شبه ميكوريزايي پيريفورموسپورا (Piriformospora indica) و شاهد بدون تلقيح بودند. گونه‌هاي گياهي مورد بررسي نيز شامل گندم رقم پيشتاز و علف هاي هرز چاودار، جودره، جوموشي، يولاف وحشي، خاكشير شيرين، علف پشمكي، گندمك و خلر بود. بعد از پر كردن گلدان ها، اسپور قارچ گلوموس و قطعات ميسليوم قارچ پيريفورموسپورا به گلدان‌ها اضافه و به هر گلدان تعداد 10 گياه چه منتقل شد و در مرحله 2 تا 4 برگي به سه بوته در هر گلدان تنك شدند. 8 هفته بعد از انتقال گياه چه‌ها، درصد كلوني سازي، وزن خشك ريشه و اندام هوايي و پاسخ رشد ميكوريزايي اندازه گيري و تعيين شد. نتايج آزمايش نشان دهنده تأثير متفاوت قارچ‌هاي مورد بررسي بر رشد گياه زراعي و علف هاي‌ هرز بود. قارچ‌هاي گلوموس و پيريفورموسپورا به ترتيب روي ريشه گندم 87.9 و 90 درصد كلوني تشكيل دادند. در بين علف‌هاي هرز، بيشترين درصد كلوني سازي توسط هر دو قارچ، با علف هرز جودره به ميزان 89 درصد و كمترين ميزان كلوني سازي، با ريشه گياه گندمك به ميزان 7.5 درصد مشاهده شد. وزن خشك ريشه و اندام هوايي چاودار در اثر تلقيح هر دو قارچ دچار كاهش شد. تلقيح قارچ گلوموس باعث كاهش وزن خشك ريشه و اندام هوايي يولاف وحشي و گندمك شد. پاسخ رشد ميكوريزايي از 32.26 تا 48.78+ درصد در علف هاي هرز، متفاوت بود. با توجه به واكنش متفاوت گندم و برخي از گونه هاي علف ‌هرز مورد بررسي مانند چاودار، يولاف وحشي و گندمك به تلقيح قارچ هاي ميكوريزايي و شبه ميكوريزايي، به نظر مي‌رسد كاربرد قارچ‌هاي مذكور در مزارع گندم بتواند خسارت علف هاي هرز يادشده را كاهش دهد.