بررسي نسبت ميان هويت زباني و جاينام‌ها، نمونه موردي: كوه‌هاي خلخال

نام هاي جغرافيايي عناصري نسبتاً پايدار در معرفي سرگذشت تاريخي مكان ها هستند. به عبارت ديگر در صورت هرگونه تغيير در فرهنگ زبان يك منطقه نام مكان هاي جغرافيايي در آن كمتر دگرگون مي شود. به همين دليل در برخي مواقع، مشاهده مي شود كه جاينام هاي يك منطقه با زبان مستقر در آن همخواني ندارد.از جمله چنين مواردي، منطقه آذربايجان است كه با وجود رواج و استقرار زبان تركي در آن جاينام هايش در بيشتر نواحي اغلب غير تركي هستند. بنابراين مقاله حاضر در پي بررسي اين مساله است كه اورونيم هاي (اسامي مربوط به كوه ها) شهرستان خلخال به عنوان بخشي از منطقه آذربايجان، چه نسبتي با زبان تركي مستقر در اين منطقه دارند. روش تحقيق در اين مقاله از نوع توصيفي تحليلي و ابزار گردآوري اطلاعات، مطالعات كتابخانه اي است. اين بررسي نشان مي دهد در شهرستان خلخال علي رغم دگر گشت عمده زبان از آذري (تاتي) به تركي، نام كوه ها تغيير كلي پيدا نكرده و بيشتر به صورت كهن خود باقي مانده اند. آن ها اغلب داراي واژگان جغرافيايي، پسوند يا پيشوندهايي هستند كه در ديگر نقاط ايران نيز ديده مي شود، همچنين اغلب جاي نام ها حائز پراكنش فضايي در ديگر نقاط ايران نيز مي باشند، در ضمن به نظر مي رسد جاينام ها از نظر زبان شناختي و معننايي اغلب واژگاني غير تركي هستند و حتي برخي هم اگر تغيير كرده اند اغلب داراي نام كهن آذري در كنار نام تركي هستند.