عنوان مقاله :
بررسي ارتباط بين دورههاي خشكسالي و ترسالي حوضه آبريز درياچه اروميه با الگوي پيوند از دور نوسان اطلس شمالي
پديد آورندگان :
ذوالجوددي ، مجتبي پژوهشگاه ملي اقيانوسشناسي و علوم جوي , صناعي ، بهرام پژوهشگاه ملي اقيانوسشناسي و علوم جوي , غفاريان ، پروين پژوهشگاه ملي اقيانوسشناسي و علوم جوي
كليدواژه :
حوضه آبريز درياچه اروميه , تغييرات بارش , شاخص نوسان اقيانوس اطلس شمالي , الگوهاي جوي حاكم
چكيده فارسي :
در تحقيق حاضر به بررسي تغييرات درازمدت بارندگي در حوضه آبريز درياچه اروميه در ارتباط با نمايه اقليمي نوسان اقيانوس اطلس شمالي (نائو) پرداخته شده است. روش هاي آماري نظير همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي، واريانس، انحراف از معيار، تست همگوني در اين خصوص به كاربرده شده و در مرحله بعد نيز، بي هنجاري عناصر ديناميكي و ترموديناميكي در سطوح مختلف جوي شامل ارتفاع ژئوپتانسيل (در ارتفاع 500 هكتوپاسكال)، فشار سطح دريا و سرعت باد (در ارتفاع 300 هكتوپاسكال) مورد بررسي قرارگرفته اند. نتايج به دست آمده از تحليل آماري نشان داده اند كه بين فازهاي نائو و تغييرات بارندگي در حوضه آبريز درياچه اروميه طي فصل زمستان (ماه هاي دسامبر، ژانويه و فوريه) يك رابطه معكوس مي توان متصور شد، به طوري كه همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي به ترتيب نشان دهنده ضرايب 37/0 و 13/0 هستند و تست همگوني نيز تائيد كننده اين ارتباط معكوس مي باشد. بعلاوه حدود 69% از كل رخدادها بيانگر وقوع هم زماني فاز منفي نائو بازمستان پربارش و فاز مثبت اين شاخص اقليمي بازمستان كم بارش در منطقه بوده است. بررسي الگوهاي حاكم اتمسفري در دوره پربارشي (زمستان 1986-1987) بر روي منطقه مطالعاتي نشان مي دهد كه عنصر ارتفاع ژئوپتانسيل در سطح 500 هكتوپاسكال تا حدود 20 متر افزايش داشته است. فشار سطح دريا نيز بين 1 تا 2 هكتوپاسكال كاهش نشان مي دهد و سرعت باد در سطح 300 هكتوپاسكال حدود 10 متر بر ثانيه افزايش داشته كه همراه با اغتشاشات و ناپايداري هايي بوده است. از سوي ديگر، در دوره كم بارشي (زمستان 1988-1989) شاهد كاهش عنصر ارتفاع ژئوپتانسيل تا حدود 20 متر هستيم. فشار سطح دريا نيز تا حدود 4+ هكتوپاسكال افزايش نشان داده است و عنصر سرعت باد كاهشي حدود 4 متر بر ثانيه داشته است.
عنوان نشريه :
تحقيقات جغرافيايي
عنوان نشريه :
تحقيقات جغرافيايي