تطور بيان تمثيل در رستم و اسفنديار حكيم فردوسي

Evolution of Allegory Expression in Hakim Ferdowsi’s Rostam and Esfandiar

در نگاه نخست به داستان رستم و اسفنديار و با توجه به واو تقابلي كه بين آن دو هست انتظار مي‌رود كه سراسر داستان جنگ و چكاچك شمشير و هياهو و غوغاي مقابله باشد و پرسش اين است كه بيان فردوسي فني و هنري و آميخته با ايماژهاي تمثيلي و لفظي و بياني بوده است يا خير؟ پژوهندگان پس از مطالعۀ طولي اثر با ديدگاه فني و لفظي به اين نتيجه رسيده‌اند كه داستان رستم و اسفنديار كه از ديالوگ‌هاي طولاني ميان دو قهرمان تشكيل شده، تابلويي از صنايع بديعي بياني و زيباشناختي مخصوصاً در زمينۀ تمثيل به شكل‌هاي گوناگون در بستري از كاربردهاي استعاري آنيميسم و فورگرانديك، تشبيهي، كنايه، مجاز، حس‌آميزي، لف‌ و نشر و ارسال‌المثل است. به شكلي كه بيشتر به مشقي براي بيان زيبايي‌شناسي ادبي شبيه است تا يك متن حماسي كه به دليل داشتن محتواي خبر بسيار بزرگ مي‌تواند ساده و بي‌پيرايه باشد. ضرورت اين تحقيق فهم و درك بهتر تمثيل‌هاي بكار رفته در داستان رستم و اسفنديار براي محققان با بهره بردن از صنايع بديعي و بياني بمنظور درك بهتر محتوايي رزم‌نامه است و تحقيق بصورت كتاب‌خانه‌اي و توصيفي-تحليلي و با توجه به ابيات شاهنامه فردوسي حكيم صورت پذيرفته است و اين نشانۀ پرورده بودن مطلب و عمق بخشيدن به آن در بازخواني‌هاي مكرري است كه ابوالقاسم فردوسي در مدت بيش از سي سال از سال 369 تا 402 انجام داده است.

At first glance, the story of Rostam and Esfandiar and considering the confrontation between them, it is expected throughout the story is of war, the clatter of swords, and the commotion of confrontation. The question is whether Ferdowsi's expression was technical, artistic, and mixed with allegorical, verbal or expressive images, or not? After a longitudinal study of the work from technical and verbal perspectives, the researcher has come to the conclusion that the story of Rostam and Esfandiar, which consists of long dialogues between two heroes, is a picture of novel expressive and aesthetic literature devices, especially in term of allegory in various forms, in a context of metaphorical applications of animism and foregrand, as well as, Simile, irony, permissibility, sensuality, vulgarity, epanodos (Laf-o- Nashr), and proverbs. It is more like a practice in expressing literary aesthetics than an epic content that can be simple and straightforward due to its very large content. The necessity of this research is to better understand the allegories used in the story of Rostam and Esfandiar for the students for using novel and expressive devices, in order to better understand the content of the Epic-letter (Razm-nameh). The research has been conducted using library, descriptive and analytical methods on the Ferdowsi Hakim Shahnameh verses. an‎d this is a sign of nurtured content, and deepening it through iterated revisions that Ferdowsi has incorporated for more than thirty years, from 369 to 402 Hijri.