بررسي تطبيقي وجوه نوستالژي‌گرايي در منظومه‌هاي محليِ معاصر

يكي از بارزترين مظاهر فرهنگ عامه اقوام ايراني، اشعار محلي است كه به زبان و گويش محلي سروده مي شوند. منظومه بلند نوستالژيك، گونه نوپديدي از شعر محلي است كه نشانه‌هاي آن از نيمه دوم قرن اخير، در اقوام مختلف ايراني مشاهده مي شود. اين منظومه ها كه عمدتاً روزگار ماقبل تجددِ عصر پهلوي را بازتاب مي دهند، نمايشگر غم غربت و نوستالژي‌گرايي شاعران محلي و به‌تبع آن اقوام ايراني اند. در مقاله حاضر، وجوه نوستالژي‌گرايي در 40 منظومه برجسته محلي بررسي شده است. واكاوي اين منظومه ها نشان مي دهد كه بازگشت به كودكي و بازگشت به طبيعت، برجسته ترين وجوه نوستالژي گرايي در اين اشعار است و شاعران محلي مي كوشند از طريق اشاره به جغرافياي بومي، آداب و رسوم، بازي ها، ابزارها، اشخاص و اماكن نوستالژيك، خاطره جمعي مردم خويش را بيدار كنند و بر حفظ مؤلفه هاي هويت بومي تأكيد ورزند. برخي ديگر از وجوه نوستالژي گرايي نظير اسطوره‌گرايي و شكايت از روزگار، با فراواني كم تر در اين منظومه ها بازتاب يافته اند. بازنمايي عناصر فرهنگ عامه اقوام ايراني در اين پژوهش نشان مي دهد كه اين مؤلفه ها، با وجود تنوع و تفاوت، داراي جنبه‌هاي مشترك بسياري هستند.