آينده شناسي آموزش عالي: راهبردها و پيامدهاي سازگاري دانشگاه با محيط و جامعه

هدف اين پژوهش، شناسايي و اعتباريابي راهبردهاي سازگار كردن نظام دانشگاهي با محيط علمي و اجتماعي و پيامدهاي دانشگاه سازگارشونده است. در جهان پويا بخشهاي مهمي از آموزش عالي و دانشگاه نسبت به قدرت، فرهنگ، دولت و صنعت به صورت نهاد محافظه كار تقريباً ايستا باقي مانده و در مقايسه با دهه هاي اول نيمه دوم قرن بيستم كه دانشگاه به نهاد معتبر جامعه تبديل شد اعتبار آن با روند نزولي مواجه شده است. سازگاري با محيط، يكي از الزامات توسعه پايدار و فعال نظام دانشگاهي در شرايط تغيير شتابان است. سازگاري دانشگاه با محيط يك معيار اساسي براي كيفيت آموزش عالي است. امروزه، با توجه به افزايش نرخ تغيير و ظهور عصر دانش، موج آينده پژوهي در نهادهاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فناوري گسترش يافته است. از دو دهه گذشته، همسو با تحولات جامعه و به منظور شناخت آينده و سياستگذاري نظام دانشگاهي، آينده انديشي در آموزش عالي، ضرورت پيدا كرده است. در اين پژوهش، با استفاده از روش تركيبي مرور اسناد و نظريه مبنايي، راهبردهاي سازگاري كردن دانشگاه با محيط و پيامدهاي اين نوع دانشگاه با رويكرد اكتشافي و آيند هنگر بر مبناي الگوي هنجاري دانشگاه مطلوب استخراج شده است. براي شناسايي و اعتباريابي راهبردها و پيامدها از كد گذاري هاي باز و محوري روش نظريه مبنايي استفاده شده است. در اين پژوهش، با تعيين دانشگاه سازگار با محيط و جامعه به عنوان مقوله كانوني آينده شناسي در آموزش عالي، 13 راهبرد و چهار پيامد كليدي دانشگاه سازگار با محيط، شناسايي و تدوين شده است. نظام دانشگاهي بايد به وسيله راهبردهاي پيشنهادي با محيط هاي علمي و اجتماعي به طور مستمر سازگار شده و با جامعه در حال تغيير، دائما در تعادل پويا باشد. سياستگذاران آموزش عالي، بايد الزامات و شرايط محيطي، علي و زمين هاي مناسب و سازنده براي تحقق و فعليت راهبردهاي سازگاري دانشگاه با محيط را فراهم كنند.