بررسي و رتبه بندي استان هاي ايران با استفاده از شاخص توسعه انساني (با تأكيد بر استان كردستان)

Reviews and ratings Iranian provinces using the Human Development Index (Emphasis on Kurdistan)

هدف توسعه، پرورش قابليت­هاي انسان است. افزايش درآمد ابزار دستيابي به توسعه جوامع­ است نه هدف آن و برخورداري انسان از زندگي طولاني و سالم هدف نهايي توسعه است. بهترين وسيله براي پيشبرد توسعه، توسعه انساني است. هدف اصلي اين پژوهش كه از نوع توصيفي- تحليلي است، به­ دست آوردن رتبه استان­هاي كشور و خصوصاً استان كردستان از لحاظ شاخص توسعه انساني در سال­هاي 1385 و 1390 مي­باشد و براي رفع اختلاف مقياسي كه در بين شاخص­هاي مورد بررسي وجود دارد، از تكنيك شاخص­بندي استفاده نموده­ايم. در اين مطالعه مشاهده مي­شود، با وجود اين­كه در طول 5 سال، كشور ما تا حدي توانسته در جهت پيشبرد اهداف توسعه انساني گام بردارد، اما نتايج سال 1390 در مقايسه با پنج سال قبل تفاوت چنداني را در رتبه استان­هاي توسعه ­نيافته حاصل نياورده است و هم­چنان استان­هاي سيستان­ و­بلوچستان، كردستان، لرستان و آذربايجان غربي در رتبه ­هاي پايين جدول حضور دارند. شاخص تركيبي توسعه انساني در استان كردستان نيز نشان مي­دهد كه اين استان به لحاظ توسعه انساني در وضعيت نامطلوبي قرار گرفته است. ب طوري­كه رتبه بيست­ و­نهم و سي­ام را در سال­هاي 1385 و 1390 به­خود اختصاص داده و گوياي اين حقيقت است كه در طول سال­هاي متمادي اين رتبه پيشرفتي نداشته است.

The purpose of development is to nurture human’s abilities. In order to achieve development, Increase of revenue is a tool not an end. On the other hand, having a long healthy and innovative life is the ultimate goal. The best way to advance the stable development is to use human development. The main purpose of conducting this analytic- descriptive research is to determine the ranking order of the provinces of Iran, especially Kurdistan, in the years of 1385 and 1390. In order to eliminate the differentiation of scaling among the used criteria, using the technique of indices have been proposed. Results show that although our country has had minor improvements in the development of human resources goals, but the results of year 1390 shows that there is not a significant change in the ranking order of the undeveloped provinces compared to five years earlier. Combinatory index of human development shows that in Kurdistan province, human development is in an inappropriate condition so that Kurdistan was placed 29th and 30th in the ranking table in years of 1385 and 1390 respectively. We can conclude that the ranking order during these years has not had significant progress.