تدوين راهنماي باليني پيش بيمارستاني ترياژ در رويدادهاي هسته‌اي_راديولوژيك

مقدمه: همواره با بروز حوادث، جنگ و بحران هاي هسته اي و راديولوژيك با تعداد زيادي از مصدومين روبرو هستيم. اين گونه حوادث به دليل محدوديت منابع انساني، درماني و ترابري موجود و همچنين عدم وجود يك راهنماي باليني (گايدلاين) واحد در ترياژ و اولويت بندي مصدومان مي تواند منجر به تلفات و مصدوميت زياد و گسترش رويداد شود. بدين منظور راهنماي باليني جامع و بومي كمك شاياني در كاهش مرگ و مير و بهبود پيش آگهي خواهد كرد. هدف: اين مطالعه با هدف تدوين راهنماهاي باليني (گايدلاين ها) پيش بيمارستاني در ترياژ رويدادهاي هسته اي راديولوژيك با رويكرد جامع انجام شد. مواد و روش ها: اين پژوهش حاصل يك مطالعه كيفي و دو قسمتي است. بخش اول مطالعه اي مروري است و به مرور نظام مند مقالات، كتب، اسناد سازماني و راهنماهاي باليني پيش بيمارستاني با موضوع ترياژ در رويدادهاي هسته ايراديولوژيك پرداخته است. در بخش دوم اين مطالعه از روش دلفي به منظور تدوين نهايي و توافق بين متخصصان موضوع استفاده شده است. بدين صورت كه ابتدا تمام منابع راهنماهاي باليني بين المللي در موضوع ترياژ در رويدادهاي هسته ايراديولوژيك با استفاده از مطالعات كتابخانه اي، مراجعه حضوري به سازمان هاي ذيربط و جست وجوي اينترنتي در داده پايگاه هاي (Pub Med, Google Scholar, Sience Direct) بين سال هاي 2000 تا 2017 جستجو شدند؛ منابع مرتبط تر استخراج شده و بررسي كيفيت و نقد راهنماها بر پايه سيستم امتيازدهي AGREE II (Appraisal of Guidelines for Research and Evaluation II) انجام شد؛ سپس راهنماي اوليه تدوين شده و به منظور تعيين روايي و جمع بندي اطلاعات، روش دلفي (Delphi Method) در دو راند با تعداد 7 نفر از اساتيد و خبرگان متخصص در موضوع انجام شد. در نهايت اطلاعات جمع بندي شده و راهنماهاي نهايي تدوين شدند. يافته ها: با استفاده از منابع انتخاب شده؛ پيش نويس اوليه راهنماها توسط تيم پژوهش نوشته شده و در اختيار متخصصين رشته جهت انجام اعتبار سنجي در قالب روش دلفي در 2 مرحله قرا داده شد؛ پس از طي 6 هفته نظرات مرحله اول جمع آوري شده و مطالب ادغام و تغييرات انجام شد. متعاقباً پيش نويس جهت انجام مرحله دوم دلفي ارسال شد. درنهايت پس از جمع آوري نظرات، جمع بندي مطالب حاصل شد و يافته ها به صورت راهنماهاي باليني ترياژ پيش بيمارستاني در رويدادهاي هسته اي راديولوژيك منتشر شدند. بحث و نتيجه گيري: توصيه مي شود جهت مديريت هر چه سازمان يافته تر مصدومان و اولويت بندي آن ها جهت ارائه بهترين درمان در زمان مناسب، راهنماي عملياتي ترياژ در شرايط رويدادهاي هسته اي راديولوژيك با تعداد زياد مصدوم انجام شود.