بررسي نقش شورابه‌هاي حوضه‌اي و تبادلات سيال-سنگ در رخداد كانسار مرتبط با ناپيوستگي فلوئوريت-باريت±سولفيد آتش‌كوه، جنوب دليجان

شورابه هاي حوضه اي غني از فلز به عنوان عامل كليدي در شكل گيري ذخاير فلوئوريتباريت (سرب و روي) مرتبط با ساختار هستند كه در اغلب موارد منشأ فلز و مواد معدني از سنگ بستر زيرين تأمين مي شود. كانسار رگه اي فلوئوريتباريت ±سولفيد آتش كوه در جنوب شرق استان مركزي، نمونه اي از اين ذخاير است كه كاني سازي در آن با ماهيت اپي ژنتيك و ساخت و بافت هاي پركننده فضاي خالي، برشي و حفره اي در سنگ ميزبان كربناتهشيلي با گسترۀ زماني ژوراسيك پيشين تا مياني شكل گرفته است. كاني سازي رگه اي در ارتباط با شكستگي هاي محلي با راستاي ESEWNW و NNESSW تشكيل شده، كه همراه آن دگرساني هاي دولوميتي، سيليسي و آرژيليك قابل مشاهده است. علاوه بر اين، مقادير ناچيزي از كاني هاي سولفيدي گالن، پيريت و كالكوپيريت نيز به صورت پراكنده در رگه ها مشاهده شد. طبق شواهد، كاني سازي فلوئوريت و كاني هاي همراه، طي سه مرحله در منطقه شكل گرفته است كه در آن سه تيپ ميانبار به ترتيب فراواني شامل: 1) ميانبارهاي آبگين غني از مايع (L+V)، 2) حاوي فاز جامد (L+V+S)، 3) داراي فاز CO2 (L1+L2+V)، در كاني هاي فلوئوريت، باريت و كوارتز تشخيص داده شد. بر مبناي قطع ايزوكورهاي ميانبارهاي آبگين و داراي فاز CO2، كاني سازي مرحله نخست در فشار Mpa 150 و دماي C °250 و كاني سازي مرحلۀ پاياني در فشار كم تر از Mpa 100 و دماي C °200 رخداده است. طبق شواهد ريزدماسنجي ميانبارهاي سيال، بنظر مي رسد در منطقه آتش كوه شورابه هاي حوضه اي غني از نمك، ضمن انجام تبادلات وسيع سيالسنگ، دچار تحولات شيمي سيال از طيفي غني از Na به طيف شورابه هاي غني از CaK -Mg ±Na شده است. طي اين فرآيند رخداد متاسوماتيزمMg و دگرساني دولوميتي ، موجب افزايش نسبت Ca/Na سيال و تشكيل كاني سازي فلوئوريت شده است. طبق اين شواهد، مي توان گفت رگه هاي فلوئوريتباريت ±سولفيد كانسار آتش كوه احتمالاً در نتيجه اختلاط غير هم دماي اعضاي انتهايي يك شورابه Na -K ±Ca -Mg اوليه (با منشأ واحدهاي تبخيري ترياسژوراسيك) و شورابه هاي غني از كلسيم (ناشي از تبادلات سيالسنگ)، شكل گرفته اند. پس از آن، تزريق آب هاي جوي رقيق شده در نتيجه فشارزدايي و جابه جايي وسيع آن ها در افق هاي زيرين، طي مراحل پاياني كانه زايي رخ داده است.