جلوه‌هاي عشق و بازتاب گونه‌هاي آن در داراب‌نامه‌ها

عشق از اساسي‌ترين موضوع‌هاي شعر فارسي است و انواع زميني و آسماني آن در اشعار شاعران مختلف، مضامين عالي و تعابير زيبايي آفريده است. عشق در آثار غنايي كه نويسنده در آن، احساسات و عواطف دروني خود را آشكار مي‌سازد، محوري‌ترين موضوع به شمار مي‌رود. هم‌چنين تجلّي عشق در حماسه‌ها، داستان‌هاي عاشقانة‌ حماسي زيبايي به ادبيات ايران و جهان عرضه كرده است. داراب‌نامۀ بيغمي، اثري غنايي و داراب‌نامۀ طرسوسي، اثري حماسي، دو گنجينۀ ارزشمند در عرصۀ ادب پارسي هستند. يكي از سوژه‌هاي برجسته در اين دو اثر، كه در يكي نقش محوري دارد و در ديگري نقشي فرعي‌تر، عشق است. در واقع، محور اصلي داستان در داراب‌نامۀ بيغمي وجود عشّاقي است كه كنش‌ها و واكنش‌ها، تعاملات، احساسات و افكار آن‌ها، قدرت عشق و نقش آن را در پيش‌برد روي‌دادهاي داستان به تصوير مي‌كشد. ويژگي‌اي كه در داراب‌نامۀ طرسوسي كم‌تر به چشم مي‌خورد. هرچند پژوهشگران ژرف‌انديش دربارۀ اين دو اثر گرانبها كم و بيش سخن گفته‌اند، ميدان براي بررسي اين دو اثر، از منظر ادبيات تطبيقي و سنجش دوسويۀ مضامين، فراخ است. پژوهش حاضر با روش توصيفي-تحليلي و مرور بر داراب‌نامۀ طرسوسي و بيغمي در پي تحليل و بررسي تطبيقي چگونگي و نوع كاربرد مضمون عشق در اين دو اثر گران‌بهاست. بنابر نتايج پژوهش حاضر، اين آثار داراي مضمون‌هاي مشتركي چون سفر براي وصال معشوق، عاشق شدن در يك نگاه، عشق غير انسان به انسان و غيره هستند، امّا با وجود داشتن وجوه اشتراك فراوان، به دليل تعلّق به دو ژانر مختلف ادبي، از سبك بياني متفاوت بهره مي‌برند.