بررسي ميزان بنزن ، تولوئن ، اتيل بنزن و زايلن (BTEX ) موجود در هواي محيطي كارگاه هاي نقاشي خودرو در مقايسه با هواي مناطق مسكوني اطراف كارگاه ها در شهر يزد زمستان 1394

مقدمه: بنزن، تولوئن، اتيل بنزن و زايلن (BTEX) از جمله تركيبات آلي فرار و آلاينده هاي مهم هوا مي باشند كه خصوصيات فيزيكي و شيميايي مشابهي دارند. اين تركيبات از حلال ها ، مواد پتروشيمي و رنگ ها به وفور متصاعد مي گردند و در مقادير جزئي نيز مخاطراتي براي شاغلين صنايع و همچنين مناطق مسكوني اطراف آنها به همراه دارند. هدف از انجام اين مطالعه بررسي و تعيين ميزان اين آلاينده ها درون هواي محيطي كارگاه هاي نقاشي خودرو و همچنين مناطق مسكوني اطراف كارگاه هاي شهر يزد مي باشد. مواد و روش ها: تعداد 15 نمونه از هواي محيطي كارگاه هاي نقاشي خودروي شهر يزد وتعداد 15 نمونه نيز از هواي مناطق مسكوني اطراف آن كارگاه ها در فصل زمستان سال 1394 توسط كيسه هاي تدلار و پمپ نمونه برداري فردي جمع آوري گرديد. نمونه ها با فاز جامد ميكرو استخراج شده و با استفاده از گازكروماتوگرافي (GC/FID) جداسازي و سنجش گرديدند. داده ها با نرم افزار آماري 16-SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: نتايج حاصل نشان داد كه ميانگين غلظت و انحراف معيار هر يك از آلاينده هاي بنزن، تولوئن، اتيل بنـزن و زايـلن در هواي محيطـي كارگاه هاي نقاشـي خودروي شهر يزد به ترتيب (PPM) (0/73±2/14)،(1/97±4/09)، (0/290±1/08) و (1/00±3/05) و ميانگين غلظت و انحراف معيار هر يك از آلاينده هاي بنزن، تولوئن، اتيل بنزن و زايلن در هواي شعاع 50 متري مناطق مسكوني اطراف كارگاه ها به ترتيب (ppm)(0/202±0/960)، (0/049±1/50)، (0/420±0/613) و (0/452±1/38) بود. نتيجه گيري: ميانگين غلظت بنزن در هواي كارگاه هاي نقاشي خودرو چند برابر بيشتر از ميزان حد مجاز استاندارد بيان شده توسط اداره ارزيابي خطرات بهداشت محيط و كميته فني بهداشت حرفه اي كشور (0/5) ppm مي باشد و همچنين ميانگين غلظت اين آلاينده در هواي شعاع 50 متري اطراف كارگاه ها نيز بيشتر از ميزان مجاز استاندارد مي باشد در حاليكه غلظت تولوئن ، اتيل بنزن و زايلن كمتر از حد مجاز مي باشند